Josephs.ScotBorowiak Properties Ltd

Transport potrzebuje zastrzyku świeżej krwi, a młodzi nie garną się za kółko. Jak przełamać impas?

Utworzona: 2022-12-26


Niedobór kadry w transporcie spędza sen z powiek przedsiębiorcom, zarówno polskim, europejskim, jak również światowym. Powodów tego stanu rzeczy jest wiele, w tym m.in. starzejąca się kadra, niskie płace czy też złe warunki pracy.

POLSKA

🔴 Brak kierowców jest dla rodzimych przewoźników problemem numer jeden (obok zmian prawnych wprowadzonych przez nowe regulacje Pakietu Mobilności), który, ich zdaniem, może zahamować rozwój firm. To jeden z wniosków z badania ankietowego, przeprowadzonego przy merytorycznej współpracy związku pracodawców Transport i Logistyka Polska, w którym wzięło udział 116 osób reprezentujących wiodące na rynku firmy transportowe. Opis wyników badania znalazł się w raporcie „Transport drogowy w Polsce 2021+”. Jego autorzy ocenili, że problemy związane z niską dostępnością kierowców będą się pogłębiać, na co wpływ mają zmiany demograficzne i społeczno-kulturowe. Społeczeństwo się starzeje, a wielu kierowców odchodzących na emeryturę nie ma kto zastąpić. Młodzi ludzie nie chcą spędzać życia w trasie i nie dają się skusić wysokimi zarobkami. Przekonanie młodych do podjęcia pracy kierowcy stanowi jedno z największych wyzwań stojących przed firmami transportu drogowego. Tym bardziej, że zdaniem Transport i Logistyka Polska, w naszym kraju brakuje ponad 150 tysięcy kierowców.

Kierowcy na wagę złota

🔴 Podobne wnioski płyną z debaty pn. "Rynek pracy kierowców w Polsce", która odbyła się podczas konferencji pod hasłem "Transport drogowy dziś i wyzwania przyszłości", zorganizowanej przez Polską Agencję Prasową we współpracy ze związkiem pracodawców Transport i Logistyka Polska. Uczestnicy debaty skonstatowali, że kierowcy to grupa zawodowa, która się starzeje, a młodzi ludzie nie garną się za kółko - wybierają pracę lżejszą i taką, która nie łączy się z długimi nieobecnościami w domu. Warto zatem usunąć bariery utrudniające dostęp do pracy kierowców z zagranicy, także z krajów dla nas egzotycznych.

Niedobór kierowców to problem pokoleniowy - młodzi ludzie nie chcą ciężko pracować

NIEMCY

🔴 Pod koniec maja 2022 roku, podczas publicznego przesłuchania ekspertów Komisji Transportu w Bundestagu, zaproszeni eksperci doszli do wniosku, że brak kierowców zawodowych osiągnął poziom zagrażający istnieniu branży transportowo-logistycznej i nie wynika wyłącznie ze zbyt niskich płac. Choć niewystarczające wynagrodzenie nie jest jedynym czynnikiem, ma ogromne znaczenie dla atrakcyjności zawodu i stanowi element przyciągający nowe kadry. Branża musi zatem złożyć lepszą ofertę lub nadal liczyć na pomoc ze wschodu. Zgromadzeni apelowali o lepsze warunki pracy i większe uznanie społeczne dla zawodu kierowcy.

Niemcy biją na alarm!

🔴 Federalne Zrzeszenie Towarowego Transportu Drogowego, Logistyki i Gospodarki Odpadami w październiku wyliczyło, że obecnie w sektorze transportu towarowego brakuje ponad 80 000 kierowców. Co roku na emeryturę przechodzi około 30-35 000 kierowców podczas gdy pracę w zawodzie podejmuje jedynie 15-20 000, co sprawia, że co roku deficyt kierowców w branży logistycznej zwiększa się o około 15 000. W związku z tym pilnie potrzebne jest wsparcie polityczne.

Poważny niedobór kierowców

SŁOWACJA

🔴 Kraj ten również boryka się z niedoborem kadry w branży transportowej. Z najnowszych danych wynika, że na Słowacji brakuje ponad 10 tysięcy kierowców zawodowych, a większość pracujących zbliża się lub osiągnęła wiek emerytalny.

Brakuje im kierowców

RUMUNIA

🔴 Według raportu IRU z 2022 roku Rumunia należy do krajów najbardziej dotkniętych kryzysem zawodowym wśród kierowców, osiągając deficyt na poziomie 71 tysięcy wolnych miejsc dla kierowców. Branża transportu drogowego od dawna sygnalizuje potrzebę zatrudniania młodych kierowców, ponieważ wiele firm posiada sprzęt jednak brakuje personelu do obsługi.

Domagają się, aby 18-latkowie mogli uzyskać prawo jazdy kat. C+E

EUROPA

🔴 Według najnowszego raportu Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego, niedobory kierowców zawodowych w Europie pogłębiają się w szybkim tempie, głównie z powodu rosnącego popytu na usługi transportowe oraz odchodzenia starszych kierowców na emeryturę. Autorzy raportu ocenili sześć krajów reprezentujących 2/3 całego europejskiego sektora drogowego transportu towarowego oraz cztery kraje stanowiące 28% europejskiego transportu pasażerskiego. Wnioski, jakie z niego płyną nie napawają optymizmem. Jeśli nie zostaną podjęte działania prowadzące do zwiększenia dostępności i poprawy atrakcyjności zawodu kierowcy, do 2026 r. w Europie może brakować ponad 2 mln kierowców, co wpłynie na połowę wszystkich przewozów towarowych i miliony podróży pasażerskich. Mimo, że zarobki kierowców są nawet pięciokrotnie wyższe od przeciętnej płacy minimalnej, raport przedstawia alarmujące dane o utrudnieniach w dostępie do zawodu, zwłaszcza dla młodych kandydatów oraz o jego niskiej atrakcyjności, zwłaszcza dla kobiet.

W Europie może zabraknąć ponad 2 mln kierowców

AMERYKA

🔴 Problem braków kadrowych w branży transportowej nie ogranicza się tylko do naszego kontynentu. Amerykańskie Stowarzyszenie Transportu Drogowego (ATA) opierając się o własne szacunki, uważa, że w branży transportu ciężarowego brakuje około 78 000 kierowców. Z drugiej strony, rosnące płace oraz inne czynniki pomogły branży przyciągnąć nowych kierowców. Jednak ten napływ wciąż jest zbyt mały, aby znacząco zrekompensować istniejące niedobory, szczególnie w sektorze transportu długodystansowego, w segmencie ładunków całopojazdowych. Biorąc pod uwagę obecne trendy demograficzne wśród kierowców, a także prognozowany wzrost popytu na usługi transportowe, w ciągu następnej dekady niedobór może wzrosnąć do ponad 160 000. Aby nadążyć za popytem, w ciągu nadchodzącej dekady branża musi zatrudnić prawie 1,2 mln nowych kierowców aby zastąpić tych, którzy odchodzą na emeryturę lub z innych powodów. Niedobór kierowców pogłębia się także w Kanadzie, wywierając presję na łańcuchy dostaw i gospodarkę. Liczba wakatów w branży przewozowej w drugim kwartale br. przekroczyła 28 000, w porównaniu do 25 560 w I kwartale.

Nie tylko Europa boryka się z niedoborem kierowców

JAK MOŻNA PORADZIĆ SOBIE Z BRAKIEM RĄK DO PRACY?

🔴 Według największej grupy menadżerów biorących udział w badaniu, którego wyniki znalazły się w raporcie „Transport drogowy w Polsce 2021+”, najważniejszym środkiem zaradczym w najbliższych latach będzie fragmentaryzacja łańcuchów dostaw, czyli wzrost znaczenia hubów przeładunkowych, gdzie kontener lub nadwozie wymienne będzie przeładowywane z zestawu ciężarowego np. na pociąg. Według autorów opracowania, odpowiedzią na niedobory kierowców mogą być również: zwiększenie dopuszczalnych wymiarów pojazdów i ich masy całkowitej, reorganizacja czasu pracy kierowców (np. zmiana systemu pracy z 4/1 lub 3/1 na 2/1 lub 1/1), wdrożenie rozwiązań ułatwiających pracę kierowcy (np. automatyzacja załadunków i wyładunków) lub zmiana sposobu zarządzania kadrami w firmach (np. szkolenia wewnętrzne, wsparcie psychologiczne).

Jak pozyskać i zatrzymać kierowców?

🔴 Uczestnicy debaty "Rynek pracy kierowców w Polsce" stwierdzili, że na pewno potrzebne są akcje promujące pracę kierowcy, podobnie jak docieranie z informacjami o zawodzie do uczniów szkół podstawowych i średnich, którzy mogą już wtedy podejmować świadome decyzje o wyborze dalszej drogi życiowej (tego typu akcje informacyjne są organizowane przy współpracy z urzędami pracy). Ponadto, przedsiębiorcy powinni dbać o utrzymanie pracowników, co oznacza empatię w relacjach z kierowcami, rozumienie ich potrzeb i odpowiednie reagowanie na zgłaszane problemy. Trzeba także zadbać o przewidywalne warunki pracy, które są trudne do zapewnienia, gdy skomplikowane algorytmy służące do obliczania zaliczek na podatek dochodowy i składek na ubezpieczenie społeczne stwarzają sytuacje, że dwóch kierowców pracujących w transporcie międzynarodowym na Zachodzie Europy w podobnym wymiarze godzin, może otrzymać wynagrodzenie w diametralnie różnej wysokości.

Jak zachęcić młodych do pracy w transporcie?

🔴 Zdaniem Federalnego Zrzeszenia Towarowego Transportu Drogowego, Logistyki i Gospodarki Odpadami, nie ma jednego uniwersalnego rozwiązania problemu braku kierowców. Trzeba raczej łączyć środki podejmowane na poziomie europejskim i krajowym. Niemieckie stowarzyszenia przedstawiły trzy propozycje, które, ich zdaniem, pozwolą szybko i skutecznie usunąć niepotrzebne przeszkody biurokratyczne:
• Włączenie szkolenia kierowców zawodowych do programu szkolenia kierowców (rozwiązanie 2 w 1). Dzięki temu proces szkolenia będzie znacznie krótszy i tańszy – bez obniżenia jakości.
• Możliwość przeprowadzania egzaminów teoretycznych i praktycznych dla kierowców i kierowców zawodowych przez wykwalifikowane szkoły nauki jazdy.
• Możliwość zdawania egzaminu na prawo jazdy w języku obcym, w razie potrzeby z pomocą tłumacza.

Wzywają do reformy sposobu szkolenia kierowców zawodowych

🔴 Parlament Słowacji podpisał nowelizację ustawy, która między innymi ma obniżyć minimalny wiek kierowców kategorii C i CE do lat 18 oraz kategorii D i DE do lat 21. Działania rządowe spowodowane są naciskiem ze strony stowarzyszenia ČESMAD Slovakia, w związku z poważnym niedoborem kierowców zawodowych, których liczba osiągnęła 10 tysięcy.

Słowacja potrzebuje młodych zawodowych

🔴 Na powiększający się niedobór kierowców zareagował także w ostatnim czasie włoski rząd. Włoskie ministerstwo zdecydowało o możliwości ubiegania się o zwrot kosztów poniesionych na uzyskanie prawa jazdy i karty kwalifikacji kierowcy (CQC) - do maksymalnie 2500 euro.

Będą płacić za prawo jazdy kierowców zawodowych

🔴 By zmniejszyć niedobór kierowców zawodowych, parlament rumuński przyjął ustawę, która umożliwi młodym ludziom uzyskiwanie prawa jazdy kategorii C i C+E w wieku 18 lat. Zgodnie z zapisami nowej ustawy 18 latkowie posiadający prawo jazdy kategorii B, będą mogli uzyskać uprawnienia C oraz C+E, ale nie będą mogli kierować tego typu pojazdami do czasu uzyskania świadectwa wstępnej kwalifikacji zawodowej - CPI, który otrzymają po zdaniu egzaminu z wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz po odbyciu kursów autoryzowanych przez Ministerstwo Transportu. Do 21 roku życia młodzi pracownicy będą mogli kierować pojazdami kategorii C i C+E tylko na terenie Rumunii.

Rumunia daje szansę młodym kierowcom ciężarówek

🔴 Sposoby zwiększania różnorodności zasobów kadrowych i ułatwiania dostępu kobietom w czasach niedoborów kierowców były głównym tematem dyskusji podczas Forum RoadMasters zorganizowanego przez IRU. Uczestnicy byli zgodni co do tego, że potrzeba działań politycznych, zwłaszcza analizy aktualnych warunków dostępu do zawodu. Jednak sama branża też musi dołożyć starań, by tworzyć warunki sprzyjające lepszej integracji nowych pracowników.

Trzeba słuchać, być otwartym i inwestować w promowanie kobiet w zawodzie kierowcy

🔴 Zdaniem Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego, aby rozwiązać problem niedoboru kierowców konieczna jest współpraca sektora publicznego i prywatnego. W raporcie przedstawiono 20 rozwiązań wdrażanych obecnie przez stowarzyszenia transportu drogowego, firmy i spedytorów. Potrzebne są również działania ze strony władz, aby zapobiec dalszej eskalacji niedoborów, w tym:
• Obniżenie minimalnego wieku prowadzenia pojazdu ciężarowego do 18 lat, z możliwością rozpoczęcia szkolenia od 17 roku życia.
• Dofinansowanie kosztów uzyskania prawa jazdy i szkoleń dla nowych kierowców.
• Budowa bardziej bezpiecznych i chronionych parkingów.

Trzeba działać, by zapobiec dalszej eskalacji niedoborów

Recepta na braki kierowców

🔴 Aby utrzymać stabilność łańcucha dostaw, Kanadyjskie Stowarzyszenie Transportu Drogowego (CTA) i rząd Kanady podejmują działania mające na celu rozwiązanie problemu niedoboru kierowców ciężarówek w Kanadzie. Oświadczenie ministra ds. imigracji, uchodźców i obywatelstwa, potwierdzające wdrożenie nowej Krajowej Klasyfikacji Zawodów 2021 dla programów imigracyjnych i włączenie transportu ciężarowego do programów umożliwiających szybkie procedury imigracyjne dla wykwalifikowanych pracowników zagranicznych, umożliwią branży transportowej łatwiejsze zatrudnianie kierowców, którzy chcą pracować i osiedlić się w Kanadzie na stałe.

Obcokrajowcy sposobem na braki kadrowe w Kanadzie?

🔴 Pandemia i brexit przyczyniły się do poważnych problemów kadrowych a w konsekwencji do kryzysu w dostawach wszelkiego rodzaju produktów, do których dochodziło w 2021 roku w Zjednoczonym Królestwie. Dlatego też rząd UK podjął szereg środków, by temu zaradzić.

Wielka Brytania w walce z niedoborem kierowców

Szukają sposobów na walkę z niedoborem kierowców zawodowych
Do ulubionych
FIRMOWY SPOTLIGHT
ADR Adviser Doradztwo i Szkolenia Jacek Pluta


NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

NASZE WYWIADY

OPINIE

NASZE RELACJE

Photo by Josh Hild from Pexels