"Rumunia jest jednym z krajów najbardziej dotkniętych niedoborem kierowców zawodowych, który obecnie przybrał na sile w związku z wejściem w życie przepisów Pakietu Mobilności 1 i trudnościami wywołanymi przez wojnę na Ukrainie. Jak pokazuje doroczne badanie Międzynarodowej Unii Transportu Drogowego (IRU), niedobór kierowców zawodowych pogorszył się na całym świecie, a w Europie aż o 42% w latach 2020-2021. Rumunia jest jednym z najbardziej dotkniętych krajów europejskich: wg IRU, aż 71 000 miejsc pracy dla kierowców zawodowych pozostaje nieobsadzonych. Szerzej na tren temat pisaliśmy w materiale Rosną niedobory kierowców zawodowych!

Tymczasem, rumuńscy przewoźnicy napotykają bariery prawne, które nie pozwalają im zatrudniać kierowców zawodowych od 18 roku życia, mimo że jest to minimalny wiek do uzyskania prawa jazdy C+E w 17 państwach członkowskich UE.

Jedną z przyczyn pogłębiających się kryzysu wykwalifikowanej siły roboczej w transporcie drogowym są rumuńskie przepisy, zgodnie z którymi, warunkiem uzyskania prawa jazdy kategorii C+E jest ukończenie 21 roku życia, chociaż prawodawstwo europejskie (dyrektywa 645/2018) dopuszcza minimalny wiek 18 lat. W ciągu tych 3 lat młodzi kierowcy znajdują inną pracę i niewielu podejmuje pracę kierowcy zawodowego. Ponadto bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące minimalnego wieku kierowców zawodowych prowadzą do nierównych warunków konkurencji dla rumuńskich przewoźników, którzy znajdują się w niekorzystnej sytuacji w porównaniu z firmami m.in. z Czech, Niemiec, Danii, gdzie minimalny wiek kierowców ciężarówek wynosi 18 lat (C i CE).

Badania przeprowadzone w tych krajach wykazały, że nie ma związku między wiekiem kierowcy a liczbą wypadków, ale szkolenie kierowców jest najważniejszym czynnikiem bezpieczeństwa ruchu drogowego. W tym kontekście pilnie konieczna jest zmiana ustawodawstwa rumuńskiego, tak aby obniżyć minimalny wiek dostępu do zawodu, a także przeznaczyć fundusze europejskie na rozwój krajowej sieci zawodowych szkół jazdy w ramach podwójnego systemu szkolenia (w firmach i w szkołach zawodowych). W czasie stażu młodzi kierowcy mogliby jeździć w towarzystwie doświadczonego kolegi przez okres 3-6 miesięcy.

Drugim problemem, z którymi borykają się rumuńscy przewoźnicy są przeszkody administracyjne w zatrudnianiu kierowców spoza UE. Podczas gdy kraje Europy Zachodniej przyciągają kierowców z Rumunii, którzy zostali przeszkoleni w zakresie standardów unijnych i mogą pracować dla firm zachodnich, przewoźnicy rumuńscy muszą sprowadzać kierowców spoza UE, z obszarów, gdzie mówi się po angielsku lub rosyjsku, których trzeba dodatkowo przygotować zgodnie ze standardami europejskimi. Procedury administracyjne z tym związane są jednak złożone: po pierwsze do Rumunii mogą przyjeżdżać tylko kierowcy zawodowi z prawem jazdy uzyskanym przed wrześniem 2009 r. Po przygotowaniu dokumentów, osoby takie muszą podjąć inną pracę niż kierowca, uzyskać pozwolenie na pobyt/pracę w Rumunii, a następnie przystąpić do egzaminu, aby uzyskać certyfikat kompetencji zawodowych w transporcie drogowym, na podstawie którego kierowca może być zatrudniony do prowadzenia pojazdów użytkowych na terenie Rumunii. Jednocześnie, ponieważ Rumunia nie jest krajem strefy Schengen, kierowcy spoza UE potrzebują wizy na podróż w UE/strefie Schengen, która jest przyznawana pod pewnymi warunkami i na czas określony.

Krajowy Związek Przewoźników Drogowych Rumunii – UNTRR zwraca się zatem o skoordynowane działania do krajowych ministerstw w celu pilnego umożliwienia osobom w wieku 18 lat uzyskania prawa jazdy kat. C+E oraz usunięcia przeszkód związanych z zatrudnianiem kierowców spoza UE przez rumuńskich przewoźników.

🚩 UNTRR domaga się wprowadzenia minimalnego wieku 18 lat dla kierowców w transporcie drogowym towarów (kat. C i CE), poprzez zmianę ustawodawstwa krajowego zgodnie z przepisami ustawodawstwa europejskiego. Jednocześnie zwraca się z prośbą o przyznanie środków europejskich na rozwój ogólnokrajowej sieci zawodowych szkół nauki w ramach podwójnego systemu kształcenia kierowców
🚩 UNTRR domaga się pilnego zniesienie wymogu okazania zaświadczenia wydanego w UE dla kierowców spoza Wspólnoty, przy ubieganiu się o zezwolenie na pobyt – obecnie ten wymóg ten poważnie komplikuje proces rekrutacji kierowców samochodów spoza UE przez rumuńskich przewoźników, którzy muszą sprowadzać kierowców do kraju w celu odbycia niezbędnego szkolenia zawodowego, które pozwoli im podjąć pracę w transporcie drogowym w Rumunii i w UE.
🚩 UNTRR chce, aby obywatele spoza UE posiadający prawo jazdy kat. C1, C1+E, C i C+E, wydane po wrześniu 2009 r., mogli odbyć szkolenie w celu uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych w Rumunii (CPI), co obecnie nie jest możliwe, pomimo tego, że dyrektywa 59/2003 stanowi, iż „państwa członkowskie stosują następujące środki: (...) od 10 września 2009 r. w odniesieniu do wstępnej kwalifikacji wymaganej do kierowania pojazdami kategorii C1, C1+E, C i C+E."
🚩 UNTRR prosi o zgodę na obecność tłumacza, gdy obywatel spoza UE przystępuje do egzaminu w celu uzyskania certyfikatu kompetencji zawodowych, tak jak w innych państwach członkowskich, takich jak Węgry czy Polska. W ubiegłym roku Polska zarejestrowała 818 800 pracowników spoza UE (2021), z czego 110 000 w samym sektorze transportu drogowego (kierowcy ukraińscy). Polskie władze zapewniają ramy organizacyjne dla kursów z tłumaczami dla kierowców spoza UE w celu uzyskania certyfikatu CPC lub uznania certyfikatu uzyskanego w innym państwie członkowskim.

Branża transportu drogowego w Rumunii potrzebuje takich samych warunków jak przewoźnicy w Polsce i innych państwach członkowskich, aby móc dalej działać w optymalnych warunkach i móc konkurować na rynku europejskim. Należy pamiętać, że transport drogowy jest głównym sektorem gospodarki, który przyczynia się do eksportu usług: tylko w ciągu ostatnich 4 lat łączny wkład tego sektora wyniósł ponad 22,3 mld euro."

Źródło: UNTRR