Według kolejnego raportu opracowanego przez Upply x Ti x IRU, europejskie stawki frachtu drogowego w I kwartale br. spadły zarówno na rynku spotowym, jak i kontraktowym. Indeks stawek spotowych spadł o 8,2 punktu w zestawieniu rok do roku, indeks stawek kontraktowych – o 1,0 pkt r/r. W porównaniu z poprzednim kwartałem, indeks stawek kontraktowych zmniejszył się o 2,6 pkt. do 127,6 pkt, natomiast indeks stawek spotowych spadł o 1,1 pkt do 123,9 pkt.

Jak informuje Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego, w dalszym ciągu występuje spadek stawek spotowych jako wynik niskiego popytu, jednakże wielkość tych spadków maleje. Może to oznaczać poprawę popytu, która w dalszej perspektywie może prowadzić do normalizacji stawek. Oczekuje się, że presja popytowa będzie nadal lekko rosnąć. Według McKinsey, europejska stopa inflacji w marcu wyniosła 2,4% i była najniższa od 33 miesięcy, co spowodowało wzrost zaufania konsumentów o 0,6 pkt. Bardziej stabilna sytuacja popytowa zapobiegła ekstremalnym spadkom stawek spotowych.

Koszty operacyjne, a więc koszty utrzymania pojazdów, ubezpieczenia i opon, pozostają podwyższone w porównaniu z poprzednimi latami, co sprawia, że koszty i stawki kontraktowe utrzymują się na wysokim poziomie. W zeszłym roku ceny oleju napędowego w całej Europie spadły z najwyższych poziomów, zmniejszając presję podażową. Jednak po ciągłych spadkach obserwowanych w IV kwartale 2023 r., od początku roku ceny oleju napędowego nieznacznie rosną: średnia cena na stacjach paliw wzrosła na koniec I kwartału br. o 3% w porównaniu z początkiem stycznia 2024 r. Na podstawie danych Ti prognoza na pozostałą część tego roku przewiduje wzrost przychodów na rynku usług drogowego transportu towarowego o 1,1%. Z kolei najnowsza prognoza IRU wskazuje, że tegoroczna dynamika wolumenu transportu drogowego w UE poprawi się do 0,4% r/r (z -1,1% w 2023 r.) ze względu na wzrost płac realnych (wraz ze spadkiem inflacji) i silny rynek pracy, który będzie sprzyjał wzrostowi konsumpcji.

Trwa wdrażanie dyrektywy (UE) 2022/362 zmieniającej dyrektywę w sprawie eurowiniet, powodując presję na podwyżkę stawek (zwłaszcza w Niemczech). Po Niemczech, opłaty za emisję CO₂ weszły w życie w Austrii i na Węgrzech w styczniu, a w Czechach w marcu. Według firm odpowiedzialnych za pobór opłat w tych krajach, w przypadku konwencjonalnego ciągnika Euro VI z naczepą (a więc zestawu, który służy do przewozu 63% ładunków drogowych w Europie) oznacza to wzrost opłat o 7,4% (+0,033 EUR/km) w Austrii, o 40% (+0,158 EUR/km) na Węgrzech i o 13% (+0,026 EUR/km) w Czechach. W wielu krajach europejskich spodziewane są podobne wzrosty stawek opłat drogowych w związku z nowelizacją dyrektywy o eurowinietach, począwszy od Szwecji w maju i Danii w przyszłym roku. Oczekuje się, że w 2026 r. podwyżki zostaną wprowadzone w Holandii i Rumunii, a w 2028 r. w części Belgii. We Francji, gdzie w ramach długoterminowych umów koncesyjnych udzielanych podmiotom prywatnym obowiązują opłaty uzależnione od liczby przejechanych kilometrów, dyrektywa (UE) 2022/362 będzie miała zastosowanie wyłącznie do koncesji nowych oraz odnowionych po 24 marca 2022 r., co nastąpi od 2032 r. Przewidziano jednak możliwość wprowadzenia od 2025 r. zróżnicowania stawek w zależności od emisji CO₂ na niektórych odcinkach sieci płatnej (zwłaszcza na autostradzie A35 w pobliżu granicy z Niemcami).

Źródło: IRU