Czas pracy kierowcy – co należy wliczyć?
Mówiąc o czasie pracy, odnosimy go do okresu, liczonego od rozpoczęcia pracy przez kierowcę do jej zakończenia. Czas pracy kierowcy czasami bywa utożsamiany przez niektórych wyłącznie z czasem prowadzenia pojazdu, jednakże należy wyraźnie podkreślić, że jest to założenie błędne, co wynika wprost z brzmienia przepisów. Do czasu tego, poza prowadzeniem pojazdu, wlicza się również inne czynności związane z wykonywaniem przewozu z drogowego, w szczególności:📌załadowywanie i rozładowywanie oraz nadzór nad załadunkiem i wyładunkiem,
📌nadzór oraz pomoc osobom wsiadającym i wysiadającym (w przewozie osób),
📌czynności spedycyjne,
📌obsługę codzienną pojazdów i przyczep,
📌inne prace podejmowane w celu wykonania zadania służbowego lub zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu i rzeczy (m.in. tankowanie pojazdu, pomoc udzielana w związku z wypadkiem drogowym),
📌niezbędne formalności administracyjne (m.in. przekazanie dokumentów niezbędnych do rozliczenia delegacji, zwrot dokumentów przewozowych), a także
📌utrzymanie pojazdu w czystości.
Jak podkreślił SN w wyroku z dnia 18 stycznia 2012 r. (sygn. akt II PK 116/11), art. 6 kładzie nacisk na świadczenie pracy („wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego”), co odróżnia go od sposobu zdefiniowania czasu pracy w Kodeksie pracy, gdzie rozumie się przez niego „czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy”. Na gruncie prawa pracy czas pracy nie jest zatem jednoznaczny z faktycznym wykonywaniem, świadczeniem pracy, natomiast powołując się na ustawę o czasie pracy kierowców i zgodnie ze stanowiskiem SN, do czasu pracy tej grupy zawodowej nie będzie wliczać się czasu pozostawania przez nich do dyspozycji pracodawcy, jeżeli pracownik nie wykonywał w tym czasie czynności związanych z przewozem.
Idąc jednak dalej, przy ustalaniu czasu pracy pracownika zatrudnionego na stanowisku kierowcy zawodowego, należy uwzględnić również czas, w którym kierowca, poza przyjętym rozkładem czasu pracy, pozostaje na stanowisku pracy, w gotowości do wykonywania pracy (art. 6 ust. 2). Kluczowe dla tego przepisu pozostają użyte w nim sformułowania „poza stałym rozkładem czasu pracy”, „na stanowisku pracy” oraz „w gotowości”. Aby móc powołać się na tę regulację, kierowca nie powinien tym samym pozostawać przykładowo w swoim domu, czy też znajdować się w stanie niepozwalającym mu na natychmiastowe rozpoczęcie prowadzenia pojazdu. Przykładem takiej sytuacji będzie w szczególności oczekiwanie na załadunek lub rozładunek, jeżeli kierowca nie zna czasu ich trwania przed wyjazdem w trasę albo przed rozpoczęciem danego okresu.
Do art. 6 ust. 2 nawiązał także SA w Katowicach, w wyroku z dnia 24 marca 2016 r., sygn. akt III AUa 976/15, stwierdzając, że: „Tym samym, przerwy między kursami nie mogą podważać wykonywania przez kierowcę w tym charakterze pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Stanowią one bowiem integralną część pracy kierowcy i jako takie, podlegają zaliczeniu do jego obowiązków pracowniczych”.
Czas pracy kierowcy obejmuje wreszcie przerwę w wymiarze 15 minut, nazywaną przerwą śniadaniową (art. 6 ust. 3). Pracodawca ma obowiązek wprowadzić ją jednak wyłącznie względem tych grup pracowników, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin. Nie każdy z kierowców nabędzie tym samym uprawnienie do skorzystania z trwającej 15 minut i wliczanej do czasu pracy przerwy. Przerwę tę należy rozpatrywać w odniesieniu do rzeczywistego czasu pracy w danym dniu. Jeżeli więc kierowca, ze względu na obowiązujący go system czasu pracy, w niektóre dni pracuje po 9 – 10 godzin, a w inne po 4 – 5 godzin, przerwa będzie przysługiwać mu tylko w pierwszym z przypadków.
🚩Okresy pozostawania do dyspozycji
🚩Co nie wlicza się do czasu pracy kierowcy zawodowego?
🚩Jak poradzić sobie z rozliczaniem czasu pracy kierowców?
więcej informacji na powyższe podpunkty w materiale Kancelarii Transportowej Legaltrans.
Źródło: Kancelaria Transportowa Legaltrans
