W latach ubiegłych przepisy wspólnotowe nie precyzowały, czym jest właściwie „odpowiednia” baza eksploatacyjna, zatem w praktyce przedsiębiorcy posiadający kilkadziesiąt ciągników posiadali „bazy” na 1-2 pojazdy i to było zgodne z prawem.

Zgodnie z punktem 8 preambuły do rozporządzenia (UE) 2020/1055 w rozporządzeniu (WE) nr 1071/2009 wymaga się od przedsiębiorców rzeczywistego i ciągłego wykonywania przewozów przy użyciu odpowiedniego sprzętu technicznego i odpowiednich urządzeń technicznych zlokalizowanych w bazie eksploatacyjnej, która znajduje się w państwie członkowskim siedziby, oraz zezwala się na wprowadzenie dodatkowych wymogów na szczeblu krajowym, przy czym najczęściej dotyczą one dysponowania miejscami parkingowymi w państwie członkowskim siedziby. Jednakże wymogi te stosowane są niejednolicie i nie były wystarczające, aby zapewnić rzeczywisty związek z tym państwem członkowskim, w celu skutecznego zwalczania firm „skrzynek pocztowych” i zmniejszania ryzyka występowania systematycznego kabotażu oraz zatrudniania kierowców nomadycznych z przedsiębiorstwa, do którego pojazdy nie wracają.

W konsekwencji powyższych instrukcji polski ustawodawca zmienił zasady dotyczące bazy eksploatacyjnej. W treści ustawy z dnia 26 stycznia 2022 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym, ustawy o czasie pracy kierowców oraz niektórych innych ustaw wprowadzono nowy art. 5 ust. 2 c) zgodnie z którym wymóg dotyczący bazy eksploatacyjnej uznaje się za spełniony, jeżeli przedsiębiorca dysponuje odpowiednią do skali prowadzenia działalności bazą eksploatacyjną, znajdującą się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wyposażoną co najmniej w miejsca postojowe dla pojazdów wykorzystywanych w transporcie drogowym w liczbie odpowiadającej co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. W przypadku zgłoszenia nie więcej niż dwóch pojazdów konieczne jest dysponowanie co najmniej jednym miejscem postojowym. W przypadku posiadania przez przewoźnika drogowego kilku baz eksploatacyjnych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej łączna liczba miejsc postojowych musi odpowiadać co najmniej 1/3 liczby pojazdów zgłoszonych przez przewoźnika drogowego do organu wydającego zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 6 ustawy zmieniającej, w celu dostosowania się do wymogów dotyczących bazy eksploatacyjnej, przedsiębiorcy są obowiązani do złożenia do organu wydającego to zezwolenie odpowiedniego oświadczenia, w terminie do dnia 15 stycznia 2023 r.

Jeżeli przedsiębiorca nie zadeklaruje faktu dysponowania odpowiednią bazą eksploatacyjną, może spodziewać się kontroli organu wydającego zezwolenie/licencję odnośnie spełniania tego wymogu. Należy także pamiętać, że zgodnie z lp. 1.5 załącznika nr 3 do ustawy o transporcie drogowym niezgłoszenie w formie pisemnej, w postaci papierowej lub elektronicznej, organowi, który udzielił zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego lub licencji, zmiany danych, o których mowa odpowiednio w art. 7a i art. 8 ustawy o transporcie drogowym, w wymaganym terminie sankcjonuje się karą pieniężną w wysokości 800 zł.