System IMI – istota i rola w egzekwowaniu prawa Unii Europejskiej

System Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym (IMI) to narzędzie zaprojektowane przez Komisję Europejską w celu usprawnienia komunikacji między administracjami państw członkowskich. W kontekście transportu drogowego służy głównie do nadzorowania przestrzegania przepisów dotyczących delegowania kierowców oraz przestrzegania warunków zatrudnienia i wynagrodzenia.

System IMI pozwala na to, by organy z krajów takich jak Francja, Niemcy czy Węgry mogły w prosty sposób występować do polskich przewoźników z żądaniem przedstawienia dokumentów. Od 2022 roku wnioski te stały się codziennością - kancelaria KOBEN notuje średnio od 5 do 10 postępowań tygodniowo.

Delegowanie kierowców a obowiązek zgłoszenia - analiza przypadków

Nie każdy kierowca międzynarodowy podlega obowiązkowi zgłoszenia w IMI. Zgłoszenie dotyczy wyłącznie tych przewozów, które mają charakter delegowania pracownika w rozumieniu Dyrektywy 96/71/WE oraz 2020/1057:
🚩 Kabotaż, czyli przewóz wewnątrz jednego państwa członkowskiego przez przewoźnika z innego kraju.
🚩 Cross-trade – czyli przewozy między państwami innymi niż państwo siedziby przewoźnika.

Nie wymaga zgłoszenia:
🚩 Przejazd tranzytowy, bez rozładunku ani załadunku.
🚩 Przewóz bilateralny - z kraju siedziby do innego państwa i z powrotem.
🚩 Odcinki drogowe przewozów kombinowanych, jeśli są dwustronne.

📢Błąd polegający na zgłoszeniu kierowcy do kraju, do którego w rzeczywistości nie wjechał, może skutkować wszczęciem kontroli, koniecznością udowodnienia trasy. Brak odpowiedzi na wezwanie może skutkować przekazaniem sprawy do instytucji łącznikowej (PIP) z wnioskiem o kontrolę stanu rzeczywistego co może zakończyć się karą finansową.

Kontrole IMI – przebieg i co faktycznie sprawdzają organy?

Organy kontrolne mają uprawnienie do:
◾ wystąpienia z żądaniem udostępnienia dokumentów przez system IMI (maksymalny czas odpowiedzi: 8 tygodni),
◾ żądania wyjaśnień w przypadku niezgodności (np. z czasu pracy),
◾ przekazania sprawy do władz kraju siedziby przewoźnika, jeżeli odpowiedź nie zostanie złożona lub jest niewystarczająca.

Kontrola nie ogranicza się do danych z systemu IMI. W praktyce władze wymagają:
◾ listy płac kierowcy i ewidencji czasu pracy z oznaczeniem liczby godzin przepracowanych w danym kraju,
◾ potwierdzenia wypłaty dodatków zgodnych z lokalną płacą minimalną,
◾ danych z tachografów, a w przypadku busów – tzw. „kontrollbuch’ów”,
◾ umowy o pracę, zaświadczeń A1, listów przewozowych.

Wbrew pozorom, to nie sama kontrola jest największym problemem, lecz brak odpowiedniego przygotowania do niej. Każdy przewoźnik, który deleguje kierowców za granicę, powinien posiadać gotową, uporządkowaną dokumentację kadrową, którą może przesłać natychmiast po otrzymaniu zapytania. Opóźnienia i błędy mogą skutkować nie tylko karami finansowymi, lecz także osłabieniem pozycji przedsiębiorstwa w oczach kontrahentów i organów kontrolnych Krzysztof Nowakowski, ekspert Kancelarii KOBEN.

Więcej informacji na stronie Kancelarii Transportowej KOBEN

Źródło: Koben