Dyrektywa 2022/362, zmieniająca wcześniejsze przepisy (1999/62/WE), wprowadza kluczowe zmiany w systemie opłat drogowych w UE. Rozszerza ona zakres pojazdów objętych opłatami o samochody osobowe, autobusy i mniejsze pojazdy ciężarowe. Nakłada też obowiązek stopniowego wycofywania winiet czasowych dla pojazdów ciężkich na rzecz opłat zależnych od przejechanego dystansu. Zgodnie z nowymi regulacjami, od 2026 r. opłaty drogowe mają również uwzględniać koszty zewnętrzne związane z zanieczyszczeniem powietrza, a wysokość stawek będzie uzależniona od poziomu emisji CO₂ pojazdów.

W przypadku braku wdrożenia dyrektywy KE domaga się nałożenia kar finansowych. Jak podkreślono w komunikacie, dyrektywa jest kluczowym elementem unijnej polityki transportowej, wspierającej zasadę „użytkownik płaci” i „zanieczyszczający płaci”. Ma na celu nie tylko zrównanie warunków konkurencji w transporcie, ale także przyspieszenie transformacji w kierunku zrównoważonej mobilności.

❗Warto przypomnieć, że Polska już wcześniej miała trudności z wdrażaniem unijnych dyrektyw dotyczących systemów opłat drogowych. Tym razem jednak sprawa dotyczy znacznie szerszego pakietu zmian, który ma istotne znaczenie zarówno dla przewoźników drogowych, jak i użytkowników dróg prywatnych.

Co przewiduje dyrektywa 2022/362?

🚩 Rozszerzenie opłat na nowe kategorie pojazdów (w tym osobowe i autobusy).
🚩Obowiązek proporcjonalnych opłat czasowych dla lekkich pojazdów.
🚩Wygaszanie winiet dla ciężarówek na rzecz opłat dystansowych.
🚩Obowiązkowe uwzględnienie kosztów zewnętrznych (np. zanieczyszczenia powietrza).
🚩Zróżnicowanie opłat w zależności od emisji CO₂, zamiast normy Euro.
🚩Nowe opłaty za kongestię.
🚩Zwolnienia dla pojazdów zeroemisyjnych: do 2025 r. dla ciężarowych i bezterminowo dla lekkich.

Brak implementacji tych regulacji grozi nie tylko karami finansowymi, ale również utratą wpływów z nowoczesnych opłat środowiskowych oraz opóźnieniem w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu.

Źródło: Komisja Europejska