Zagrożenia, jakie stwarzają ciężarówki

Ze względu na rozmiar i wagę samochodów ciężarowych, wypadki z ich udziałem należą do najpoważniejszych na europejskich drogach. Chociaż samochody te stanowią mniej niż 3% wszystkich pojazdów poruszających się po drogach Europy, odpowiadają za 15% śmiertelnych wypadków. Co więcej, tylko 11% ofiar wypadków z udziałem samochodów ciężarowych to ich pasażerowie. Pozostałe 89% to pasażerowie samochodów osobowych i dostawczych, a także niechronieni użytkownicy dróg.

Korzyści z właściwego zapewnienia bezpieczeństwa

Program TRUCK SAFE ma dostarczyć kluczowych informacji dla organów odpowiedzialnych za ruch drogowy, przewoźników, kierowców, ubezpieczycieli, samych producentów ciężarówek oraz marek i firmy, które chcą, aby ich towary były bezpiecznie przewożone zgodnie z najlepszymi praktykami.

Protokoły testowe

Pierwsza grupa pojazdów, które poddano testom w ramach programu TRUCK SAFE, składała się z 9 ciężarówek do transportu dalekobieżnego. Wybrane modele stanowią 95% wszystkich ciężarówek w tym segmencie, które obecnie poruszają się po drogach Europy. TRUCK SAFE to pierwszy z protokołów testowych Euro NCAP, oparty na nowych procedurach pomiaru bezpieczeństwa pojazdu uwzględniających wszystkie fazy wypadku. W przypadku oceny ciężarówek długodystansowych metodyka oceny koncentruje się na trzech fazach i zakłada typowy przebieg wypadku: godziny i minuty przed wypadkiem, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznej jazdy, interwencję aktywnego systemu bezpieczeństwa przed wypadkiem lub uniknięcie zderzenia oraz godzinie po zdarzeniu.

Na każdym etapie przyznawana jest ocena procentowa. Następnie wyniki częściowe są zestawiane w celu uzyskania ogólnej oceny w 5-gwiazdkowej skali. Kategorie oceny to:
• Bezpieczna jazda: monitorowanie pasażerów, zaangażowanie kierowcy, widoczność i systemy wsparcia w pojeździe (ADAS).
• Unikanie kolizji: skuteczność systemów wsparcia kierowcy w unikaniu zderzeń czołowych, kolizji przy zmianie pasa ruchu i manewrów przy niskiej prędkości.
• Bezpieczeństwo po zderzeniu: informacje ratunkowe i łatwość uwolnienia kierowcy w ciągu godziny po wypadku.

Oprócz przyznania każdej ciężarówce oceny w postaci gwiazdek, Euro NCAP wprowadziło również dodatkowy certyfikat CitySafe, który jest przyznawany ciężarówkom wyposażonym w technologie lub wyróżniające się odpowiednimi rozwiązaniami konstrukcyjnymi, które pomagają zapobiegać wypadkom, do jakich często dochodzi w miastach lub środowiskach miejskich, np. system automatycznego hamowania awaryjnego w przypadku wykrycia niewidocznych rowerzystów obok pojazdu wykonującego skręt na skrzyżowaniu. Ciężarówki oceniano w różnych akredytowanych przez Euro NCAP ośrodkach testowych w całej Europie, m.in. w HORIBA MIRA w Wielkiej Brytanii, Applus IDIADA w Hiszpanii, DEKRA w Niemczech i CSI we Włoszech.

Wyniki

Spośród dziewięciu ocenionych ciężarówek, dwie uzyskały ocenę 5 gwiazdek, dwie otrzymały 4 gwiazdki, cztery otrzymały 3 gwiazdki, a jedna uzyskała 1 gwiazdkę. Cztery ciężarówki otrzymały również certyfikat CitySafe.

🔸 Ciężarówka: Volvo FM

Ocena SAFE ciężarówki: ★★★★★
CitySafe: Tak
Bezpieczna Jazda – 87%
Unikanie Kolizji – 89%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Volvo FM oferuje niższą kabinę w celu poprawy widoczności. Jest to doskonały, bezpieczny wybór dla pojazdu flotowego. Dobrą bezpośrednią widoczność wspomagają kamery zastępujące lusterka. W połączeniu z bardzo dobrymi systemami wspomagania daje to bardzo dobry wynik pod względem bezpiecznej jazdy. Pojazd osiągnął też bardzo dobry wynik pod względem unikania kolizji, przy czym dostępne są wszystkie funkcje ADAC oceniane przez Euro NCAP, w tym system automatycznego hamowania w celu ochrony rowerzystów podczas skrętu. Volvo FM dysponuje dobrą widocznością bezpośrednią, która w połączeniu z bardzo dobrym systemem monitorowania drogi przed pojazdem pozwoliła przyznać certyfikat CitySafe, co oznacza, że jest to doskonałym wybór do łączonych dostaw miejskich i autostradowych.

Więcej szczegółowych informacji na temat wyników oceny bezpieczeństwa ciężarówek Volvo FM i Volvo FH znajdziecie w materiale Volvo Trucks z najwyższą oceną pięciu gwiazdek.

🔸 Ciężarówka: Volvo FH Aero

Ocena TRUCK SAFE: ★★★★★
CitySafe: Tak
Bezpieczna jazda – 80%
Unikanie kolizji – 89%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Volvo FH to doskonały, bezpieczny pojazd flotowy. Dobrą bezpośrednią widoczność wspomagają kamery zastępujące lusterka i pochylony aerodynamicznie przód. W połączeniu z bardzo dobrymi systemami wspomagania daje to bardzo dobry wynik pod względem bezpiecznej jazdy. Skuteczność unikania kolizji została również oceniona wysoko, przy czym dostępne są wszystkie funkcje ADAC oceniane przez Euro NCAP, w tym system automatycznego hamowania w celu ochrony rowerzystów podczas skrętu. Jak na ciężarówkę autostradową, Volvo FH dysponuje dobrą widocznością bezpośrednią, która w połączeniu z bardzo dobrym systemem monitorowania drogi przed pojazdem pozwoliła przyznać certyfikatu CitySafe, co oznacza, że jest to dobry wybór w przypadku sporadycznych dostaw miejskich.

🔸 Ciężarówka: Renault Trucks T

Ocena Truck SAFE: ★★★★☆
CitySafe: Nie
Bezpieczna jazda – 72%
Unikanie kolizji – 70%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Model Trucks T otrzymał 4 gwiazdki, głównie dzięki wysokiej jakości zaawansowanych systemów ADAS, uzyskując wysokie wyniki zarówno w zakresie bezpiecznej jazdy, jak i pod względem unikania kolizji, większość tych funkcji należy do wyposażenia standardowego. Choć bezpośrednia widoczność nie jest tak dobra, obecność systemu kamer poprawiło ogólną ocenę w zakresie bezpiecznej jazdy. Renault nie posiada jednak asystenta skrętu zdolnego wykrywać rowerzystów. Ze względu na bardziej ograniczoną bezpośrednią widoczność, model ten nadaje się raczej do jazdy autostradowej niż do ruchu miejskiego.

Więcej szczegółowych informacji na temat wyników oceny bezpieczeństwa ciężarówki Renault Trucks znajdziecie w materiale Renault Trucks wśród najbezpieczniejszych samochodów ciężarowych na rynku.

🔸 Ciężarówka: Scania G-series

Ocena SAFE Truck: ★★★★☆
CitySafe: Tak
Bezpieczna jazda – 71%
Unikanie kolizji – 62%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Seria G jest wyposażona w niższą kabinę, co poprawia widoczność. Pojazd oferuje solidną jakość jeśli chodzi o podejście do bezpiecznej jazdy i unikanie kolizji. Jest dostępny z niemal wszystkimi systemami wspomagania kierowcy, które Euro NCAP bierze pod uwagę, które generalnie działają dobrze, ale wiele z nich jest dostępnych jedynie za dodatkową opłatą. Podstawowe parametry w zakresie widoczności bezpośredniej są dobre dzięki niższej kabinie. Końcowy wynik obniża brak systemu kamer. Skuteczność funkcji unikania kolizji jest dobra w większości obszarów, a system AEB VRU w połączeniu z dobrą widocznością pozwolił na przyznanie certyfikatu CitySafe. Ogólnie rzecz biorąc, Seria G to bezpieczny wybór w różnych środowiskach, pod warunkiem wybrania odpowiednich opcji dodatkowych.

🔸 Ciężarówka: Scania R-series

Ocena Truck SAFE: ★★★☆☆
CitySafe: Nie
Bezpieczna jazda – 64%
Unikanie kolizji – 62%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Scania R-series jest dostępna z niemal wszystkimi systemami wspomagania kierowcy, które Euro NCAP bierze pod uwagę. Generalnie funkcje te działają całkiem dobrze. Jednak wiele z nich jest dostępnych jedynie za dodatkową opłatą. Podstawowe parametry w zakresie widoczności bezpośredniej są dobre, ale ocenę obniża zastosowanie konwencjonalnych lusterek, podczas gdy system kamer nie jest dostępny. Wydajność systemu ADAS jest dobra w większości obszarów, jednak brakuje niektórych funkcji chroniących niechronionych użytkowników dróg. Ogólnie rzecz biorąc, Scania R-series to dobry wybór, szczególnie do jazdy po autostradach, pod warunkiem wyboru odpowiednich opcji dodatkowych.

🔸 Ciężarówka: Mercedes-Benz Actros L

Ocena SAFE ciężarówki: ★★★☆☆
CitySafe: Nie
Bezpieczna jazda – 72%
Unikanie kolizji – 51%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Daimler Trucks odrzucił możliwość dostarczenia pojazdu do testów. Dlatego Euro NCAP przetestowało i oceniło najnowszy, dobrze wyposażony pojazd, jaki można było uzyskać – pojazd został po raz pierwszy zarejestrowany w lipcu 2024 r. Według producenta, model ten nie jest reprezentatywny dla najnowszej generacji pojazdów, która weszła do sprzedaży dopiero pod koniec tego roku. Z testów wynika, że Actros L oferuje solidny poziom bezpieczeństwa. Jest to najwyższa ciężarówka spośród testowanych pojazdów, ale dzięki systemowi kamer nadal uzyskuje dobrą ocenę pod względem bezpiecznej jazdy. Zapewnia bardzo dobry zestaw funkcji zapobiegania kolizjom, ale skuteczność niektórych okazała się ograniczona.

🔸 Ciężarówka: DAF XF

Ocena SAFE ciężarówki: ★★★☆☆
CitySafe: Tak
Bezpieczna jazda – 85%
Unikanie kolizji – 35%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: DAF XF uzyskał najlepszy w swojej klasie wynik pod względem bezpiecznej jazdy za kabinę z płaską podłogą. Widoczność z kabiny jest najlepsza w swojej klasie dzięki bardzo niskiej krawędzi dolnej szyby przedniej i okien bocznych oraz systemowi kamer zastępujących wszystkie lusterka. Pojazd jest wyposażony w system AEB, który działa umiarkowanie dobrze w przypadku kolizji czołowo-tylnych z pojazdami oraz czołowych z pieszymi i rowerzystami. Jego imponujące wyniki w przypadku zderzeń miejskich zapewniły mu certyfikat CitySafe i 3 gwiazdki w klasyfikacji ogólnej. Jest to zatem dobry wybór w przypadku przewozów długodystansowych, w których może się pojawić konieczność wjazdu do miast.

🔸 Ciężarówka: MAN TGX

Ocena SAFE ciężarówki: ★★★☆☆
CitySafe: Nie
Bezpieczna jazda – 56%
Unikanie kolizji – 60%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: MAN odrzucił możliwość dostarczenia pojazdu do testów. Mimo tego, Euro NCAP był w stanie znaleźć, przetestować i ocenić najnowszy model zgodny z rozporządzeniem GSR2, wyposażony we wszystkie istotne funkcje bezpieczeństwa. TGX zapewnia dobry poziom bezpieczeństwa, zarówno pod względem bezpiecznej jazdy jak i unikaniem kolizji. Bardzo słaba bezpośrednia widoczność z kabiny uzyskała 0 punktów. Opcjonalnie dostępny jest jednak doskonały system monitorowania za pomocą kamer, który zapewnia znacznie lepszą widoczność. Pojazd jest wyposażony w bardzo dobry zestaw funkcji zapobiegania kolizjom z wydajnym systemem wspomagania pasa ruchu.

🔸 Ciężarówka: Iveco S-WAY

Ocena Truck SAFE: ★☆☆☆☆
CitySafe: Nie
Bezpieczna jazda – 32%
Unikanie kolizji – 19%
Ratownictwo – 80%

Komentarz Euro NCAP: Iveco odrzuciło możliwość dostarczenia pojazdu do testów. Dlatego Euro NCAP przetestowało i oceniło najnowszy, dobrze wyposażony pojazd dostępny na rynku. Według producenta, skuteczność systemów bezpieczeństwa dostępnych w tym modelu nie odpowiada tej, jaką dysponuje najnowsza generacji pojazdów, która jest zgodna z przepisami rozporządzenia GSR2, ale pierwsze dostawy tych pojazdów nie są spodziewane przed końcem tego roku. Z testów wynika, że IVECO S-WAY zapewnia słabą bezpośrednią widoczność i niewiele funkcji ADAS, które Euro NCAP bierze pod uwagę w swojej ocenie, w rezultacie model otrzymał tylko 1 gwiazdkę.

Testy pokazują, że istnieje duża różnica między względnym bezpieczeństwem obecnych modeli ciężarówek. Warto zauważyć, że odnotowane różnice wynikają z obecnych strategii bezpieczeństwa producentów. Oznacza to, że te wyniki dają bardzo dobry obraz rynku pojazdów ciężarowych, zanim oceny Euro NCAP wpłyną na bezpieczeństwo pojazdów. Wyniki pokazują, że na rynku dostępnych jest wiele funkcji bezpieczeństwa, niekoniecznie tylko w droższych modelach. Na przykład model Renault T, który uzyskał 4 gwiazdki, jest pozycjonowany w tańszym segmencie rynku. Rodzi się więc kluczowe pytanie, która ciężarówka jest najbezpieczniejsza. Ciekawe jest to, że Volvo, bez żadnych wskazówek ze strony Euro NCAP, wyprodukowało ciężarówkę, która radzi sobie naprawdę dobrze i reprezentuje prawdziwa poprawę bezpieczeństwa na europejskich drogach. Volvo posiada technologie, które uwzględniają większość wypadków, w wyniku których na europejskich drogach ginie rocznie około 3000 osób powiedział Matthew Avery, dyrektor ds. rozwoju strategicznego, Euro NCAP.

Uruchomienie programu oceny TRUCK SAFE jest przełomowym momentem dla bezpieczeństwa pojazdów i oznacza początek drogi w kierunku zakupów flotowych i biznesowych. To niezbędny krok w kierunku osiągnięcia Wizji Zero. Nasz pierwszy zestaw protokołów testowych TRUCK SAFE pozwala ocenić możliwości i wskazać producentów, którzy osiągają dobre wyniki. Do roku 2030 r. zamierzamy uwzględnić rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa pasywnego (ochronę przed kolizjami), aby poprawić ochronę w wypadkach ciężarówek z samochodami osobowymi. Oprócz inspirowania producentów do budowania bezpieczniejszych ciężarówek, TRUCK SAFE po raz pierwszy zapewni informacje o kluczowym znaczeniu dla wszystkich interesariuszy działających w ekosystemie bezpieczeństwa pojazdów ciężarowych. Wszyscy oni mają wiele do zyskania dzięki wprowadzeniu bezpieczniejszych ciężarówek na drogi Europy, czy to poprzez możliwość zmniejszenia kosztów społecznych transportu drogowego i wspieranie rosnącej gospodarki przez zarządców dróg, minimalizację ryzyka utraty reputacji przez spedytorów i ochronę marki, czy też wspieranie producentów w budowaniu bezpieczniejszych ciężarówek, które będą bardziej atrakcyjne dla rynku. Powszechnie wiadomo, że bezpieczna ciężarówka jest bardziej dochodowa, a to korzyść zarówno dla poszczególnych firm jak i całej Europy powiedział dr Michiel van Ratingen, Sekretarz Generalny Euro NCAP.

Źródło: Euro NCAP
grafika poglądowa