Obowiązki pracownika względem pracodawcy
Obowiązek stosowania się do poleceń przełożonych dotyczących pracy, wyrażony w art. 100 § 1 KP, nie ma charakteru bezwzględnego. Przepisy przewidują w tym zakresie pewne wyjątki. Pracownik jest zobligowany wykonywać powierzone mu czynności przede wszystkim wtedy, gdy nie pozostają one w sprzeczności z (1) przepisami prawa lub (2) umową o pracę. W każdym przypadku muszą one oczywiście dotyczyć jego pracy. Gdyby więc pracodawca zlecił kierowcy realizację zadań, prowadzących do naruszenia obowiązujących przepisów, czy też postanowień zawartej umowy o pracę albo mających prywatny charakter, niezwiązany z pracą (na przykład wykonanie zakupów), ma on prawo odmówić wykonania takiego polecenia.Jakie polecenia służbowe pracodawcy mogą spotkać się z odmową kierowcy?
Aby powołać się na prawo do odmowy wykonania polecenia służbowego, musi ono pozostawać w sprzeczności z przepisami prawa (nie tylko prawa pracy, ale porządkiem prawnym rozumianym szeroko), a więc być bezprawne, lub umową o pracę.Przykładem polecenia sprzecznego z przepisami prawa może być m.in. polecenie nakazujące kierowcy jazdę pojazdem ciężarowym bez używania karty kierowcy, czy też jazdę na magnesie. Sprzeczne z prawem będzie również polecenie, którego treść dotyczy podrabiania dokumentów przewozowych, pociąga za sobą konieczność naruszenia norm czasu pracy i odpoczynku lub przepisów prawa drogowego. Za polecenie sprzeczne z postanowieniami zawartej umowy o pracę można z kolei uznać polecenie, polegające w szczególności na podjęciu się pracy niezgodnej z posiadanymi przez pracownika kwalifikacjami. W przypadku kierowców zawodowych kwalifikacje te będą odnosić się głównie do kategorii prawa jazdy. Jako niedopuszczalne należy zaklasyfikować tym samym na przykład zlecenie kierowania pojazdem ciężarowym kat. C lub D kierowcy uprawnionemu wyłącznie do prowadzenia busów, na które wymagana jest kat. B. Tak samo potraktujemy również polecenie, którego celem jest wykonanie przewozu towarów niebezpiecznych przez kierowcę bez wymaganego zaświadczenia ADR.
Polecenie pracodawcy – na piśmie czy ustnie?
Przepisy prawa pracy nie doprecyzowują, w jakiej formie pracodawca powinien wydawać dyspozycje swoim pracownikom. W praktyce może on robić to zarówno pisemnie, jak i ustnie. Takie polecenia są uważane za tak samo ważne i wiążące, jednakże dla celów dowodowych rekomendowane jest potwierdzenie wydania polecenia na piśmie. Może mieć to znaczenie w sytuacjach, w których pracownik będzie chciał odmówić wykonania powierzanego mu zadania.Więcej szczegółowych informacji o tym, czy kierowca może odmówić wykonanie pracy i jakie są konsekwencje niewykonania polecenia służbowego przez kierowcę w materiale eksperckim przygotowanym przez Kancelarię Transportową Legaltrans 📌
Źródło: Kancelaria Transportowa Legaltrans