Usługa ta polega na możliwości powiadomienia organu celnego o zamiarze dostarczenia/stawienia się towaru w oddziale celnym granicznym. Usługa jest obecnie w wersji pilotażowej dla tych dwóch rodzajów portów, ale Krajowa Administracja Skarbowa podaje, że jeszcze w tym roku ma uruchomić awizację także dla drogowych i kolejowych przejść granicznych.

Nowa usługa awizacji odpraw celnych pozwala znacznie skrócić czas dokonywania formalności celnych, ponieważ część czynności wykonuje się zanim towar pojawi się na przejściu granicznym. W momencie przesłania zgłoszenia awizacyjnego, powiadomienie o towarze otrzymują też inne inspekcje, co także skraca czas kontroli inspekcji granicznych. Gdy usługa zostanie wprowadzona także dla drogowych przejść granicznych, to podmiot gospodarczy wybierać będzie dzień i godzinę przekroczenia granicy.

Korzystając z rozszerzonej wersji awizacji, jednym zgłoszeniem można wypełnić szereg formalności celnych takich jak: wysłać przywozową deklarację skróconą, wywozową deklarację skróconą, powiadomienie o przybyciu, powiadomienie o przedstawieniu towaru. Odpowiednie komunikaty w tym zakresie zostaną wysłane przez system do innych właściwych systemów.

Awizację należy wykonać od razu kiedy posiada się informacje o towarach, nie później jednak niż przed przedstawieniem towaru organowi celnemu. Jest również możliwość sprostowania lub zmiany zgłoszenia awizacyjnego, kiedy ze względów logistycznych lub innych dane dotyczące towarów lub osób ulegną zmianie.

Awizacji może dokonywać każdy podmiot zaangażowany w obrót towarowy z zagranicą, a w szczególności:
✅ importerzy/eksporterzy
✅ przewoźnicy
✅ armatorzy
✅ firmy kurierskie
✅ spedytorzy
✅ biura podróży
✅ kierowcy pojazdów ciężarowych.

Dane dotyczące towarów stanowiące podstawę wysłania zgłoszenia awizacyjnego, to dane które są w systemach agencyjnych, spedycyjnych, kurierskich. Na tym etapie nie jest wymagana szczegółowość zakresu tych informacji. System SATOS obsługiwany jest przez PUESC, a usługa awizacji w wersji pilotażowej została już uruchomiona (od 1.10.2021 r.) dla przejść granicznych morskich i lotniczych i jak deklaruje Krajowa Administracja Skarbowa - w najbliższym czasie zostanie uruchomiona także dla kolejowych i drogowych. Usługa jest bezpłatna. Po wysłaniu zgłoszenia przesłane zostanie Urzędowe Potwierdzenie Odbioru (UPO).

Autor: dr Izabella Tymińska, ekspert celny