Josephs.ScotBorowiak Properties Ltd

Boom inwestycyjny trwa

Utworzona: 2021-02-01


Od kilku lat polskie porty przeżywają prawdziwy boom inwestycyjny. Nie inaczej było w 2020 r. Pandemia koronawirusa jedynie nieznacznie odbiła się na tempie inwestycji, choć oczywiście odcisnęła swoje piętno na portowych wynikach przeładunkowych.

Największe projekty związane z budową portów zewnętrznych w Gdańsku, Gdyni i Świnoujściu weszły w fazę wyboru partnera, który byłby zainteresowany realizacją inwestycji. Ponadto Port Gdynia dostał wreszcie realny sygnał, że niezbędna do jego dalszego funkcjonowania Droga Czerwona zostanie zrealizowana.

Gdańsk na pełnych obrotach

Nie zwalniamy tempa naszych inwestycji. Realizujemy dziś wielomilionowe projekty, których nie było w porcie od lat 70. Podwyższamy standardy obsługi, zwiększamy konkurencyjność i umacniamy naszą pozycję na Bałtyku. Wszystkie inwestycje realizujemy z myślą zarówno o naszych kontrahentach, jak i o rozwoju portu. Modernizujemy nabrzeża, układ drogowo-kolejowy, budujemy place składowe. Większość prac jest już na finiszu. Dzięki inwestycjom rośniemy i możemy konkurować z największymi portami w Europie – informuje na swojej stronie Zarząd Morskiego Portu Gdańsk.
W połowie września ub.r. ZMPG ogłosił postępowanie konkursowe, które ma na celu wyłonienie dzierżawców terenów, które powstaną w wyniku załadowania obszaru morskiego położonego w granicach administracyjnych portu na wodach Zatoki Gdańskiej, a więc wspomnianego Portu Centralnego. Wyniki postępowania, stanowić mają odpowiedź na pytanie, które podmioty zdecydują się zainwestować i operować w Porcie Gdańsk. Jak poinformowała nas Anna Drozd, rzeczniczka prasowa gdańskiego portu, postępowanie spotkało się z dużym zainteresowaniem, a komisja obecnie konkursowa rozpatruje otrzymane dokumenty, po czym przystąpi do dalszych etapów postępowania.

W 2015 r. w „Strategii rozwoju Portu Gdańsk” do 2027 r. ujęto koncepcję rozwoju kolejnej głębokowodnej części portu, która powstać ma na wodach Zatoki Gdańskiej. W 2018 r. zarząd portu podpisał umowę z wykonawcą na opracowanie koncepcji Portu Centralnego, którą zaprezentowano rok później. Według niej Port Centralny obejmie ok. 1,4 tys. ha akwenu oraz 410 ha zalądowionej powierzchni. Projekt przewiduje powstanie 9 terminali – w tym 2 kontenerowych, offshore, LNG oraz przestrzeni dla stoczni i statków pasażerskich. Wybudowane zostaną 4 obrotnice i 3 tory podejściowe. Przewiduje się budowę 19 km nabrzeży eksploatacyjnych oraz 8,5 km falochronów. Powstanie portu podzielono na III etapy i to rynek ma zadecydować, które terminale pojawią się jako pierwsze. Inwestycja w docelowym kształcie, jaki obejmuje koncepcja, ma kosztować ok. 12 mld zł, uwzględniając wydatki po stronie administracji morskiej na budowę nowych falochronów, obrotnic i torów podejściowych. Zarząd portu planuje zrealizować ten projekt z wykorzystaniem formuły partnerstwa publiczno-prywatnego.

Obecnie jednak jednym z najważniejszych projektów inwestycyjnych realizowanych przez gdański port jest poprawa warunków żeglugowych w porcie wewnętrznym, czyli modernizacja toru wodnego oraz rozbudowa nabrzeży. Dzięki temu przedsięwzięciu, realizowanemu na prawie 7 km toru wodnego, będą mogły być tam obsługiwane jednostki do 250 m długości, 35 m szerokości i zanurzeniu 10,6 m. Natomiast na Kanale Kaszubskim docelowo obsługiwane będą statki o długości do 190 m, szerokości 25 m i zanurzeniu 9,35 m. Z kolei rozbudowa nabrzeży doprowadzi m.in. do wydłużenia ich linii cumowniczych i poprawienia parametrów technicznych. Inwestycja obejmuje nabrzeża: Oliwskie, Ziółkowskiego, Obrońców Poczty Polskiej i Mew, Zbożowe, Wisłoujście, Dworzec Drzewny, oraz odcinki nabrzeży Wiślanego, Szczecińskiego i BON, o łącznej długości prawie 5 km. Zakończenie i odebranie całości robót planowane jest na II kwartał br.

Ponadto Port Gdańsk koncentruje się na doprowadzeniu ruchu kolejowego oraz samochodowego do terminali w porcie zewnętrznym. W ramach projektu współfinansowanego przez Unię Europejską, realizowane są 4 zadania: rozbudowa układu komunikacyjnego, rozbudowa dojazdu do DCT, przebudowa ul. Budowniczych Portu Północnego oraz budowa parkingu dla pojazdów ciężarowych. W sumie wybudowanych lub przebudowanych zostanie łącznie 7,2 km dróg, 10 km nowych torów i 7 obiektów inżynieryjnych. Przedsięwzięcie to jest jedną z największych inwestycji drogowo-kolejowych realizowanych przez ZMPG w historii. Prace realizuje firma NDI, a cała inwestycja warta jest ok. 170 mln zł. Całość robót zakończona zostanie w połowie 2021 r.

Obecnie realizowana inwestycja usprawni ruch drogowo-kolejowy w części układu drogowego, która obsługuje terminale zewnętrzne, głównie DCT, Sea-Invest i Gaspol – komentował konieczność prowadzonych przez NDI prac Łukasz Greinke, prezes Portu Gdańsk.
Natomiast we wrześniu ub.r. przedstawiciele Gaz-System, ZMPG i Urzędu Morskiego w Gdyni podpisali list intencyjny dotyczący współpracy przy posadowieniu pływającego terminalu regazyfikacyjnego FSRU w Porcie Gdańsk. Dokument określa rolę każdej ze stron przy realizacji tego projektu oraz obejmuje listę przedsięwzięć niezbędnych do jego wykonania. List intencyjny stanowi podstawę do zawarcia odrębnego porozumienia, które określi zasady współpracy między wszystkimi podmiotami i jej zakres. Według wstępnych analiz miałby to być obiekt o przepustowości 4,5 mld m³ rocznie, co w założeniu zwiększyć ma możliwości importowe gazu na polski rynek. Budowa terminalu została wpisana w 2020 r. na IV listę unijnych inwestycji, które uzyskały status Projects of Common Interest - PCI w sektorze energetyczny. Są to kluczowe projekty infrastrukturalne, mające na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa na europejskim rynku energii. Ich realizacja ma wspierać politykę energetyczną i wyzwania klimatyczne w UE.

Wszystkie drogi do Portu Gdynia

Za najważniejsze zeszłoroczne wydarzenie mające wpływ na rozwój Portu Gdynia uznać należy podpisanie, 26 listopada ub.r., przez Zarząd Morskiego Portu Gdynia oraz władze miasta Gdyni porozumienia określającego przebieg Drogi Czerwonej jako elementu ostatniej mili dostępu drogowego do Portu Gdynia i morskiej granicy państwa. Trasa ma również usprawnić dostępność komunikacyjną samej Gdyni oraz otworzyć potencjał Doliny Logistycznej, zapewniając dojazd do niej. Według planów trasa ma być gotowa najpóźniej w 2028 r. Droga Czerwona liczyć ma 9,5 km i zapewnić bezpośrednie połączenie Portu Gdynia z siecią dróg krajowych, w tym z trasą ekspresową S6. Nowy dwujezdniowy odcinek ma zastąpić coraz bardziej obciążoną i wymagającą remontów Estakadę Kwiatkowskiego. Inwestycja poprawi dostępność portu od strony lądu, a tym samym zwiększy jego możliwości przeładunkowe. Ustalenie przebiegu stało się możliwe po deklaracjach rządu dotyczących sfinansowania projektu, a podpisanie porozumienia w tej kwestii znacząco przyspieszy realizację inwestycji przez Ministerstwo Infrastruktury. Jej koszt oszacowano na maksymalnie 2 mln zł, a środki na jej wykonanie zagwarantowano w znowelizowanej w lipcu 2019 r. Ustawie o portach i przystaniach morskich.

Wspomniany port zewnętrzny to z kolei największa inwestycja, jaka w najbliższych latach czeka Port Gdynia. W listopadzie 2020 r. zarząd portu uruchomił procedurę wyboru partnera prywatnego dla projektu „Budowy Portu Zewnętrznego w Porcie Gdynia”. Postępowanie prowadzone jest w formie dialogu konkurencyjnego. Następnym etapem działań będzie wybór spośród wszystkich zgłoszeń, maksymalnie 5 podmiotów (lub ich konsorcjów), z którymi prowadzone będą rozmowy w formie dialogu konkurencyjnego. Ostateczny termin składania wniosków o dopuszczenie do postępowania kwalifikacyjnego jest planowany na 15 stycznia 2021 r. Ze zwycięskim podmiotem zostanie podpisana umowa o PPP na zaprojektowanie, budowę oraz eksploatację nowego terminalu na okres 30 lat.

Budowa portu zewnętrznego ma kosztować ponad 780 mln euro. Zarząd gdyńskiego portu otrzymał rządowe dofinansowanie na tę inwestycję – obligacje, które wyemitował minister finansów, funduszy i polityki regionalnej, o wartości 1 mld zł, z czego portowi w Gdyni przypadły obligacje o wartości 672 mln zł. Ich emisja jest realizacją specjalnej ustawy o inwestycjach w zakresie budowy portów zewnętrznych przyjętej przez Sejm jesienią 2019 r.

Głębokowodny port zewnętrzny ma ruszyć w 2028 r. i powstać w oparciu o istniejące nabrzeże Śląskie jako pirs będący zalądowionym obszarem morskim, zwiększającym powierzchnię portu o 151 ha oraz zdolności przeładunkowe o 2,5 mln TEU. Celem projektu jest umożliwienie obsługi w Gdyni kontenerowych statków oceanicznych o długości do 430 m (w dalszej perspektywie do 490 m), szerokości do 60 m (w dalszej perspektywie do ok. 70 m) oraz zanurzeniu do 15,5 m. Zakłada się, że nowe nabrzeża będą mogły przyjmować także statki pasażerskie.

W połowie grudnia ub.r. ZMPG ogłosił także przetarg na wybór przewoźników promowych, którzy będą korzystali z nowego terminalu promowego w gdyńskim porcie w latach 2021-2025. Obiekt zostanie oddany do użytku w połowie br. Terminal umożliwi przyjmowanie większych promów o długości do 240 m oraz skróci czas związany z zawinięciem do portu (czas liczony od rozpoczęcia cumowania do wyjścia jednostki z portu nie przekroczy 120 min.). Nieoficjalnie mówi się o zainteresowaniu nowym terminalem 3-4 operatorów.

Port Gdynia chce również stać się morskim hubem paliwowym w oparciu o współpracę z PERN i Bazą Paliw w Dębogórzu. W związku z tym ZMPG zmodernizował Stanowisko Przeładunku Paliw Płynnych zlokalizowane na falochronie. Zostało ono wyposażone w nowy nalewak wraz z niezbędną instalacją i oddane do użytku w marcu 2020 r. Inwestycja miała na celu optymalizację przeładunku paliw oraz dostawanie stanowiska do obsługi tankowców o nośności do 80 tys. t. Przebudowana została także stała instalacja gaśnicza oraz instalacje zasilania i sterowania. Ma to na celu poprawę bezpieczeństwa prowadzenia akcji ratunkowych oraz poszerzenie obszaru stref gaszenia. Do końca 2020 r. planowane jest także ukończenie modernizacji starszego nalewaka. Łączny koszt wszystkich inwestycji to 11 mln zł.

Terminal Intermodalny Bydgoszcz Emilianowo to z kolei projekt, w który zaangażował się Port Gdynia już w 2019 r., ale dopiero od 28 lipca ub.r. przybrał realny kształt, kiedy to powołano do życia spółkę celową, która ma przygotować projekt oraz dokumentację nowego centrum. Ma on stać się zapleczem logistyczno-magazynowym portu w głębi lądu i odciążyć terminale morskie. Przeniesienie części zadań przeładunkowych i magazynowych poza port morski pozwala zwiększyć jego możliwości operacyjne.

Kluczowym elementem tego projektu jest jednak modernizacja linii kolejowej nr 201 mającej zapewnić sprawne połączenie kolejowe do Portu Gdynia. PKP PLK przygotowuje się do prac na odcinku między Maksymilianowem a Gdynią wraz z liniami stycznymi, a cała inwestycja zaplanowana jest na lata 2021-2025. Modernizacja obejmie ok. 180 km linii kolejowej. Po zakończeniu inwestycji zwiększyć się ma prędkość pociągów pasażerskich do 160 km/h oraz towarowych do 120 km/h na odcinku Maksymilianowo-Kościerzyna i, odpowiednio, do 140 km/h oraz 100 km/h na odcinku Kościerzyna-Gdynia Główna. Poprawi się przepustowość linii, a port w Gdyni uzyska możliwość obsługi większej ilości towarów przewiezionych koleją.

Trwa także przebudowa węzła kolejowego Gdynia Port, którą, na zlecenie PKP Polskie Linie Kolejowe, wykonuje firma Budimex. Do początku grudnia wykonawca zrealizował ponad 30% wszystkich prac objętych kontraktem. Głównym celem projektu jest poprawa przepustowości węzła i zwiększenie ilości transportowanych ładunków. Docelowo, po zakończeniu budowy, do portu będą mogły dojeżdżać w całości składy mierzące 740 m. Natomiast dostęp od strony morza poprawić ma przebudowa północnej ostrogi pilotowej, która wykonana zostanie w ramach projektu pogłębienia toru podejściowego i akwenów wewnętrznych w Porcie Gdynia. Jej celem jest umożliwienie zawijania statków o parametrach baltimax oraz poprawa warunków nawigacyjnych portu. Umowę na realizacje robót podpisano w kwietniu 2020 r.

Zarząd z wizją

Także inwestycje w zespole portów Szczecin-Świnoujście, mimo trudności związanych z pandemią koronawirusa, weszły właśnie w fazę realizacyjną i idą, jak zapewnia Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście, zgodnie z harmonogramem.

Jedną z najważniejszych jest realizowana przez Urząd Morskie w Szczecinie modernizacja toru wodnego na trasie Szczecin-Świnoujście, o wartości ok. 1,4 mld zł. Obejmuje ona jego pogłębienie do 12,5 m na odcinku ok. 62 km, z równoczesnym poszerzeniem do 100 m, oraz m.in. przebudowę skarp brzegowych, pogłębienie i poszerzenie obrotnic dla statków, a także budowę dodatkowych konstrukcji hydrotechnicznych w postaci 2 sztucznych wysp. W opinii władz zachodniopomorskich portów projekt ten umożliwi zawijanie większych jednostek do szczecińskiego portu, a w konsekwencji pozyskanie nowych kontrahentów i ładunków. Inwestycja zakończy się w 2022 r.

W związku z tym projektem ruszyły 2 inne inwestycje w szczecińskim porcie, w rejonie Basenu Kaszubskiego i Kanału Dębickiego. Pierwsza z nich wprowadzi nową jakość w rejon basenu – istniejące nabrzeża m.in. Katowickie i Chorzowskie zostaną zmodernizowane i wzmocnione, tak by mogły przyjąć większą ilość towarów. Powstanie nowe nabrzeże Dąbrowieckie. Zmianom i modernizacji ulegnie tamtejszy układ dróg dojazdowych do nabrzeży. Akweny portowe uzyskają głębokość 12,5 m, czyli taką samą jak tor wodny Świnoujście-Szczecin. Druga inwestycja ma polegać na modernizacji nabrzeży, Czeskiego i Słowackiego o łącznej długości linii cumowniczej 985 m, oraz uzyskaniu głębokości technicznej 12,5 m i nośności nabrzeża 40 kN/m2. Obejmie również modernizację infrastruktury technicznej na bezpośrednim zapleczu nabrzeża i likwidację istniejącej rampy ro-ro. Inwestycja przewiduje dostosowanie parametrów Kanału Dębickiego do obsługi największych statków jakie mogą zawinąć do portu w Szczecinie, t.j. poszerzenie kanału do 200 m na całej jego długości oraz pogłębienie do 12,5m. Projekt obejmuje tez wybudowanie nabrzeża Norweskiego o długości 300 m i głębokości technicznej 12,5 m oraz poszerzenie Kanału Dębickiego do 200 m na całej jego długości. ZMPSiŚ podpisał umowy z wykonawcami obu inwestycji, firmami NDI i Doraco. Planowany termin realizacji – 2022 r.

Z kolei w Terminalu Promowym w Świnoujściu 2 stanowiska promowe połączone zostały w jedno. Docelowo ma ono mieć długość 270 m. Dzięki temu będzie można tam obsłużyć największe promy operujące w tym rejonie. W terminalu powstaje również stanowisko intermodalne. Powstają nowe torowiska oraz budowany jest parking na 278 ciężarówek.

Nasza wizja Świnoujścia to przemodelowanie portu wewnętrznego i zewnętrznego. W zewnętrznym widzimy co najmniej 3 terminale: obecny LNG, kontenerowy i uniwersalny (na pirsie, na wschód od kontenerowego, gdzie chcemy przenieść działalność obecnego portu wewnętrznego). Pozwoli to uwolnić uzdrowisko na lewym brzegu Świny od wszystkich uciążliwości związanych z portem wewnętrznym. A tu będzie można stworzyć zaplecze dla kontenerów, centra logistyczne, parki magazynowe, miejsca dla firm związanych z dystrybucją kontenerów, słowem czysty zielony port – mówi Krzysztof Urbaś, prezes ZMPSiŚ.
W Szczecinie i Świnoujściu trwają także prace związane z poprawą dostępu kolejowego do portów, co umożliwić ma wjazd pociągów o długości nawet 750 m i obciążeniu 22,5 t na oś. Z kolei w terminalu LNG w Świnoujściu ruszyła budowa trzeciego zbiornika na skroplony gaz oraz kolejnego nabrzeża.

Trwa także powtórzone postępowanie mające w celu wyłonienie wykonawcy i późniejszego operatora głębokowodnego terminalu kontenerowego. Zainteresowani swoje oferty mogą składać 28 stycznia br. Spółka poszukiwanie firmy, która zaprojektuje, sfinansuje i zrealizuje całość przedsięwzięcia oraz będzie operatorem terminalu. Wspólnie z gazoportem oraz terminalem uniwersalnym miałby przejąć funkcję obecnego portu wewnętrznego w Świnoujściu.

ZMPSiŚ otrzymał rządowe dofinansowanie na poprawę infrastruktury dostępowej do planowanego terminalu dzięki wspomnianym rządowym obligacjom. ZMPSiŚ z puli 1 mld zł otrzymał ponad 328 mln zł w formie podwyższenia kapitału.

Jeśli uda się zrealizować te wszystkie zamierzenia inwestycyjne, to w 2050 r. zespół portów Szczecin-Świnoujście będzie dysponować potencjałem mogącym obsłużyć niemal 3-krotnie więcej ładunków niż obecnie – informuje biuro prasowe zespołu portów.
CZESŁAW ROMANOWSKI
Namiary na Morze i Handel 01/2021
Do ulubionych
FIRMOWY SPOTLIGHT
ADR Adviser Doradztwo i Szkolenia Jacek Pluta


NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

NASZE WYWIADY

OPINIE

NASZE RELACJE

Photo by Josh Hild from Pexels