Projektowane przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2027 roku. Nowelizacja stanowi wykonanie ustawowego upoważnienia zawartego w Kodeksie pracy i ma na celu dostosowanie obowiązującego prawa do realiów klimatycznych. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, obowiązujące dziś przepisy określają wyłącznie minimalne temperatury dopuszczalne w miejscu pracy (14°C lub 18°C), natomiast nie przewidują żadnych górnych limitów, co stanowi istotną lukę prawną. Tymczasem fale upałów stają się coraz powszechniejszym zjawiskiem i mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia pracowników – w szczególności tych wykonujących pracę fizyczną w branżach takich jak transport, logistyka czy budownictwo.

Zgodnie z propozycją ministerstwa, do rozporządzenia BHP ma zostać dodany nowy paragraf 30a. Zakłada on m.in., że:
🚩 temperatura w pomieszczeniach pracy nie może przekraczać 35°C, chyba że ze względu na proces technologiczny nie da się jej obniżyć,
🚩 przy pracy fizycznej na otwartej przestrzeni, powodującej wydatek energetyczny powyżej 1500 kcal (mężczyźni) i 1000 kcal (kobiety), dopuszczalna temperatura nie może przekraczać 32°C,
🚩 jeśli temperatura w miejscu pracy przekroczy 28°C (w pomieszczeniach) lub 25°C (przy intensywnym wysiłku fizycznym), pracodawca będzie zobowiązany wdrożyć odpowiednie działania techniczne (np. klimatyzacja, wentylacja) lub organizacyjne (np. skrócenie czasu pracy, przerwy, zmiana harmonogramu),
🚩w przypadku pracy na otwartej przestrzeni przy temperaturze powyżej 25°C, konieczne będzie zastosowanie rozwiązań chroniących zdrowie pracowników.

Projekt przewiduje również obowiązek konsultowania proponowanych rozwiązań organizacyjnych z pracownikami oraz z lekarzem medycyny pracy. Przepisy mają być stosowane tylko wtedy, gdy wysoka temperatura wynika z warunków atmosferycznych, a nie technologicznych – i tylko przez czas, gdy przekroczone są wskazane w rozporządzeniu progi, a nie przez cały dzień.

Nowelizacja uwzględnia też katalog wyjątków – m.in. dla służb ratowniczych, transportu, rolnictwa, instytucji opieki zdrowotnej, placówek opieki nad dziećmi do lat 3, zakładów gastronomicznych czy hoteli. Część z tych wyjątków oparta jest na analogii do przepisów dopuszczających pracę w niedziele i święta. Wyjątki te mają jednak węższy zakres i są uzasadnione koniecznością zachowania ciągłości działania określonych instytucji.

W uzasadnieniu projektu wskazano, że przyjęcie określonych progów temperatury oparto na analizach naukowych przeprowadzonych przez CIOP-PIB oraz Instytut Medycyny Pracy w Łodzi. Zgodnie z ich ustaleniami, przekroczenie temperatury 25°C wpływa negatywnie na wydolność organizmu, koncentrację i produktywność. W przypadku pracy umysłowej szacuje się 2% spadek wydajności na każdy stopień powyżej tego progu, natomiast przy wysiłku fizycznym spadek ten może wynosić nawet 5% na stopień. Długotrwała ekspozycja na wysokie temperatury powoduje stres cieplny i może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, zwłaszcza u osób niezaaklimatyzowanych.

Ministerstwo wskazuje również, że obecnie obowiązujące przepisy dotyczące pracy w mikroklimacie gorącym mają zastosowanie głównie w odniesieniu do warunków technologicznych i nie obejmują większości pracowników narażonych na wysokie temperatury z powodu pogody. Dlatego nowelizacja ma na celu zwiększenie ochrony całej populacji pracowniczej – w tym w sektorach takich jak transport drogowy i logistyka.

Projekt został udostępniony do konsultacji publicznych w Rządowym Procesie Legislacyjnym i poprzedzony spotkaniami z przedstawicielami instytucji naukowych (CIOP, IMP), Państwowej Inspekcji Pracy oraz resortów edukacji, infrastruktury, zdrowia i środowiska. Proponowane przepisy mają charakter ogólny – nie zawierają szczegółowego katalogu możliwych środków technicznych czy organizacyjnych, lecz przewidują, że dobór działań powinien być dostosowany do warunków zakładu i uzgadniany z pracownikami.

Źródło: RCL