Zgodnie z propozycją Brukseli młodzi będą mogli przystąpić do egzaminu na prawo jazdy w wieku 17 lat. Nie będą jednak uprawnieni do samodzielnej jazdy przed ukończeniem 18 roku życia. Taki system istnieje już w przypadku praw jazdy kategorii B w niektórych państwach członkowskich (np. w Niemczech, Austrii) i ma bardzo pozytywny wpływ na bezpieczeństwo na drogach. Rozwiązanie to umożliwiło młodym kierowcom zdobycie cennego doświadczenia za kierownicą pod okiem osoby dorosłej w pierwszym roku prowadzenia pojazdu. Taki wymóg będzie również wprowadzony w przypadku praw jazdy kategorii C, aby ułatwić młodym dostęp do zawodu kierowcy. Zdaniem KE obniżenie progu wiekowego wymaganego do rozpoczęcia szkolenia może również zwiększyć atrakcyjność tego zawodu dla młodych ludzi i przyczynić się w ten sposób do złagodzenia niedoboru kierowców zawodowych.

Oprócz ogólnych wymogów, które były już zawarte w poprzedniej dyrektywie na temat praw jazdy, młodzi i początkujący kierowcy będą poddawani egzaminom pod kątem interakcji między pojazdem silnikowym a bardziej niechronionymi użytkownikami dróg, takimi jak piesi, rowerzyści i użytkowników e-hulajnóg, rowerów elektrycznych lub innych stosunkowo nowych urządzeń transportowych.

Dla początkujących kierowców zostanie wprowadzony obowiązkowy okres próbny trwający co najmniej dwa lata. Dzięki temu będą oni podlegać surowym zasadom dotyczącym prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu (zero tolerancji). Państwa członkowskie mogą określić dodatkowe zasady lub ograniczenia obowiązujące przez 2 lata po zdaniu przez nowych kierowców egzaminu na prawo jazdy i uzyskaniu prawa jazdy.

Branża na temat nowych propozycji

✅ IRU na TAK
Międzynarodowa Unia Transportu Drogowego z zadowoleniem przyjęła propozycję Komisji Europejskiej, aby dać młodym ludziom możliwość wcześniejszego rozpoczęcia pracy kierowcy ciężarówki. Jest to ważna zmiana, której od dawna domagała się branża transportowa. Jednak modyfikacje dotyczące transportu pasażerskiego są niewystarczające. W niektórych państwach członkowskich dobrze wyszkoleni 18-letni kierowcy bezpiecznie prowadzą autobusy, podczas gdy w wielu innych minimalny wiek w tym wypadku wynosi od 21 do 24 lat. Propozycja otwiera nową drogę do harmonizacji wymogów dotyczących uznawania praw jazdy wydanych przez kraje spoza UE. Chociaż lista krajów i konkretne warunki muszą zostać jeszcze określone w oparciu o solidne kryteria bezpieczeństwa, już teraz IRU widzi pozytywny krok w ułatwianiu obywatelom krajów trzecich zostanie zawodowymi kierowcami w Unii Europejskiej i uzupełnianiu unijnej puli talentów.

❌ ETF na NIE
Europejska Federacja Pracowników Transportu zwraca uwagę, że Komisja Europejska wraz z niektórymi przedstawicielami z branży transportowej, widzi w takiej zmianie rozwiązanie problemu niedoboru kierowców. Zdaniem ETF, jednak dopuszczenie 17-latków do zawodu kierowcy nie rozwiąże podstawowych przyczyn niedoborów ponieważ faktycznym powodem, dla którego młodzi ludzie nie podejmują tego zawodu są złe warunki pracy i niskie płace. Według badania przeprowadzonego na zlecenie ETF w 2021 r, 60% kierowców ciężarówek stwierdziło, że musi regularnie prowadzić samochód w stanie zmęczenia, co jest bezpośrednio związane z ich notorycznie złymi warunkami pracy. Zdaniem Federacji zbyt duży nacisk na „przyciąganie” nowych kandydatów do zawodu odwraca uwagę od potrzeby utrzymania obecnych kierowców, których liczba wciąż maleje z powodu odchodzenie kierowców na emeryturę lub w poszukiwaniu lepszej pracy. Obniżenie minimalnego wieku zwiększa zagrożenia dla bezpieczeństwa drogowego, które jeszcze się nasilą z powodu trudności i obowiązków związanych z pracą kierowcy zawodowego. Dlatego też Europejska Federacja Pracowników Transportu wzywa decydentów do zajęcia się podstawowymi przyczynami niedoboru kierowców zamiast podejmowania działań, które tylko jeszcze bardziej obniżą poziom bezpieczeństwa w transporcie drogowym.

❓ etransport.pl
Czy propozycja Brukseli faktycznie pomoże rozwiązać braki kadrowe? Trudno to jednoznacznie stwierdzić. Wiele osób związanych z branżą transportową uważa, że młodzi ludzie nie garną się do tego zawodu, gdyż nie są zainteresowani ciężką pracą. Wolą wybrać profesję lżejszą i taką, która nie łączy się z długimi nieobecnościami w domu. Jednocześnie zwiększenie możliwości zatrudnienia młodych kierowców nie pokryje w zupełności notowanych braków kadrowych, ani nie wpłynie na postrzeganie zawodu. Trudno nie zgodzić się ze zdaniem Europejskiej Federacji Pracowników Transportu, że należałby skupić się na utrzymaniu obecnych kierowców, którzy rezygnują z zawodu, zamiast modyfikować prawo pod nowych kandydatów. Nowe działania Komisji Europejskiej niekoniecznie wpłyną na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, a przecież to na "wizji zero" (międzynarodowy projekt bezpieczeństwa ruchu drogowego, którego celem jest osiągnięcie systemu dróg bez ofiar śmiertelnych lub poważnych obrażeń w ruchu drogowym do 2050 roku) najbardziej jej zależy.

Opracowane na podstawie Komisji Europejskiej/IRU/ETF