Pojęcie praw i obowiązków na gruncie Ordynacji podatkowej
Przepisy Ordynacji podatkowej nie definiują pojęcia „praw i obowiązków podatkowych związanych ze składnikami majątku”. Niemniej, mając na uwadze, że w przepisie art. 93c Ordynacji podatkowej został użyty czas teraźniejszy, transferowi powinny podlegać co do zasady wyłącznie prawa i obowiązki, które, choć wynikają ze zdarzeń mających miejsce przed wydzieleniem, to nie uległy konkretyzacji do tej daty na gruncie rozliczeń podatkowych (podobne stanowisko prezentuje fiskus np. w interpretacji indywidualnej z dnia 19 października 2018 r. nr. 0111-KDIB1-2.4010.428.2018.1.ANK). W konsekwencji skutki podziału przez wydzielenie na gruncie konkretnego podatku powinny być oceniane z uwzględnieniem zasad konstrukcyjnych tego podatku. Innymi słowy, jeden dokument rozliczeniowy (faktura lub faktura korygująca) może być rozpoznany przez inne podmioty na gruncie podatku dochodowego oraz VAT. Prowadzi to do trudności w ewidencjonowaniu i rozliczeniu podatków faktur pomiędzy spółkami. Jednak podejście fiskusa w tym zakresie jest stosunkowo jednolite.Klasyfikacja na potrzeby podatku dochodowego
Polskie przepisy dotyczące podatku dochodowego nie mówią, w jaki sposób ujmować korekty faktur wystawionych / otrzymanych w okresie przejściowym po wydzieleniu (w szczególności, które podmioty powinny wykazywać je do celów podatkowych). Praktyka polskich organów podatkowych w zakresie faktur korygujących wystawianych lub otrzymywanych po dacie wydzielenia jest co do zasady spójna na gruncie podatków dochodowych. Moment ujęcia faktury korygującej, a w konsekwencji również wskazanie podmiotu zobligowanego do rozliczenia korekty związanej z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa (ZCP) będą uzależnione od okoliczności, jakich faktura korygująca dotyczy. Faktury korygujące dotyczące działalności ZCP przed Wydzieleniem, wystawione / otrzymane w dniu lub po dniu wydzielenia, które nie wynikają z błędów rachunkowych czy innej oczywistej omyłki. Powinny być zatem ujęte po dniu wydzielenia, tj. na bieżąco. W konsekwencji w świetle przytoczonych zasad sukcesji generalnej wynikających z art. 93c Ordynacji podatkowej do ich rozliczenia w podatku dochodowym od osób prawnych zobowiązana będzie spółka nabywająca.Błąd rachunkowy lub oczywista omyłka
Natomiast faktury korygujące dotyczące działalności ZCP przed Wydzieleniem, wystawione / otrzymane w dniu lub po dniu wydzielenia, spowodowane błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, powinny zostać ujęte dla celów podatku dochodowego w okresie, kiedy pierwotnie rozpoznano przychód / koszt uzyskania przychodów, do których odnoszą się korekty. Tym samym, w tym przypadku to podmiot dzielony będzie zobowiązany do wykazania (wstecznie) skutków korekty (por. interpretacja indywidualna z dnia 18 października 2018 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.354.2018.1.BKD lub interpretacja indywidualna z dnia 19 października 2018 r., sygn. 0111-KDIB1-2.4010.428.2018.1.ANK).Faktury korygujące skutki w VAT
Co do zasady wszystkie faktury wystawione lub otrzymane, dotyczące działalności ZCP, powinny zostać zaraportowane tam, gdzie jest ZCP. Jeżeli więc faktury korygujące zostaną wystawione lub otrzymane w dniu lub po dniu wydzielenia, powinny zostać zaraportowane przez spółkę przejmującą (wydzieloną). Z kolei faktury korygujące otrzymane przed datą podziału powinny zostać wykazane przez podmiot dzielony. Wątpliwości mogą pojawić się w przypadku faktur korygujących sprzedaż, zmniejszających podstawę opodatkowania, które co do zasady powinny zostać zaraportowane w zależności od tego, kiedy zostaną otrzymane przez kontrahenta.Konsekwencje
Powyższa analiza wskazuje, że tematyka rozpoznania faktur korygujących na potrzeby podatku dochodowego oraz VAT jest wielowątkowa. Dekretacja podatkowa zależeć będzie w szczególności od określenia przyczyny wystawienia faktury korygującej, od tego, czy jest to korekta sprzedaży, czy zakupu, a nawet od dat otrzymania korekt przez kontrahenta. W związku z powyższym problematyka ta powinna być analizowana dokładnie, najlepiej z pomocą doświadczonego doradcy podatkowego.Autor: radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
