Pogoda wpływa nie tylko na komfort jazdy, ale też na zdrowie kierowców i innych osób na drodze. Ważne jest, by kierowcy byli gotowi na różne warunki i wiedzieli, jak sobie z nimi radzić.

Ogólne zasady dotyczące wysokiej temperatury w miejscu pracy

Kodeks pracy podkreśla przede wszystkim jaka temperatura jest graniczną, aby pracodawca zainterweniował w sprawie bezpieczeństwa swoich podwładnych. Jak wynika z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, jeśli temperatura w pomieszczeniu zamkniętym przekracza 25 stopni, natomiast w przestrzeni otwartej 28 stopni, istnieje obowiązek dostarczenia zatrudnionym wody zdatnej do picia lub innych napojów, których temperatura powinna być dostosowana do panujących warunków.

Nie istnieje jednak zapis dotyczący maksymalnej temperatury, przy której pracownik (nie podlegający dodatkowej ochronie jak młodociani czy kobiety w ciąży) ma prawo odmówić wykonywania obowiązków. Kodeks pracy w dziale dotyczącym bezpieczeństwa i higieny pracy zawiera zapis umożliwiający wstrzymanie się od wykonywanej pracy:

§ 1. W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

Kierowcy w czasie upałów

Nie istnieją odrębne przepisy dotyczące tej grupy zawodowej. Kierowców autobusów, pojazdów przewożących materiały niebezpieczne oraz pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 16 ton i długości powyżej 12 m, kierowców trolejbusów i motorniczych tramwajów ujęto na liście zawodów wymagających szczególnych właściwości psychofizycznych. Należy zatem pamiętać, że zmiany samopoczucia mogące mieć wpływ na jakość i sposób wykonywanej pracy, powinny zmusić prowadzącego pojazd do natychmiastowego zaprzestania jazdy. Poza Kodeksem Pracy i obowiązującymi przepisami należy przede wszystkim pamiętać o bezpieczeństwie własnym i innych użytkowników dróg.

W Polsce nie istnieje ogólny przepis prawa, który nakazywałby skrócenie dnia pracy w przypadku wysokich temperatur. Pracodawca powinien dostosować warunki pracy do możliwości fizycznych i psychicznych pracowników, w tym uwzględniając wysokie temperatury. Wkrótce jednak może się to zmienić, bo Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zainicjowała przygotowanie przepisów mających na celu stworzenie regulacji dotyczących pracy w wysokich temperaturach oraz zapewnienie ochrony pracownikom przed skutkami upałów.

Jak zatem można sobie radzić w takich sytuacjach? Oto kilka praktycznych wskazówek:

Utrzymanie odpowiedniej temperatury w kabinie
Klimatyzacja to podstawowe narzędzie w walce z upałem. Ważne jest, aby:
- regularnie serwisować klimatyzację, aby działała sprawnie,
- ustawiać ją na optymalną temperaturę, nie za zimną, aby uniknąć szoku termicznego po wyjściu z pojazdu,
- korzystać z rolety przeciwsłonecznej na przedniej szybie, aby zmniejszyć nagrzewanie się wnętrza.

Nawodnienie
Picie dużej ilości wody to podstawa:
- zawsze warto mieć pod ręką zapas wody mineralnej,
- unikanie napojów gazowanych i z kofeiną, które mogą działać odwadniająco,
- jedzenie owoców bogatych w wodę, takie jak arbuzy czy pomarańcze.

Odpowiednia odzież
Wybór ubrań ma duże znaczenie podczas upałów:
- noszenie lekkich, przewiewnych ubrań z naturalnych materiałów, takich jak bawełna czy len,
- unikanie ciemnych kolorów, które przyciągają słońce,
- na parkingach chronić głowę przed żarem z nieba np. nosząc czapkę z daszkiem.

Ochrona przed słońcem
Ochrona skóry i oczu to kluczowe aspekty:
- używanie kremów z filtrem UV, aby chronić skórę przed poparzeniami,
- noszenie okularów przeciwsłonecznych z filtrem UV.

Regularne przerwy
Podczas upałów przerwy są jeszcze ważniejsze:
- korzystaj z parkingów z dostępnymi miejscami zacienionymi,
- podczas przerwy opuścić pojazd by się przewietrzyć.

Biorąc pod uwagę realia kierowców zawodowych, gdy pojawia się problem ze znalezieniem miejsca postojowego, kluczowe jest podejmowanie środków zapobiegawczych, aby minimalizować wpływ wysokich temperatur na zdrowie i komfort kierowcy takich jak zabezpieczenie przed słońcem, regularne nawadniania, odpowiednie ubranie i monitorowania stanu zdrowia.

Aktywność fizyczna
Długie siedzenie w kabinie wymaga regularnej aktywności, dlatego warto:
- wykonywać proste ćwiczenia rozciągające podczas postojów,
- spacerować na pauzie, aby rozruszać mięśnie.

Zdrowe odżywianie
Wysokie temperatury wpływają na nasz metabolizm, dlatego:
- unikaj ciężkich, tłustych posiłków, które mogą obciążać organizm,
- jedz lekkie, zdrowe posiłki bogate w warzywa i owoce,
- masa ciekawych przepisów i inspiracji dla kierowców dostępna na Kuchni Kierowcy.

Dbanie o higienę
Aspekt ważny w każdej porze roku, podczas upałów jednak higiena osobista jest kluczowa. Zaleca się:
- regularne mycie rąk i twarzy,
- używanie mokrych chusteczek do odświeżenia się w ciągu dnia.

Radzenie sobie z upałami i weekendowymi postojami to wyzwanie, które wymaga odpowiedniego przygotowania i dyscypliny. ADAC Truckservice zaleca picie trzech litrów płynów w ciągu dnia i ustawienie klimatyzacji na około sześć do dziesięciu stopni poniżej temperatury zewnętrznej. Chłodzące spraye do ciała, polewanie zimną wodą przedramion czy kremowanie nóg żelem chłodzącym i układanie ich w przerwach zapewniają natychmiastowy efekt odświeżający. Podczas rozładunku zaleca się lekkie nakrycie głowy. Należy zachować ostrożność, jeśli wystąpią bóle i zawroty głowy, senność lub nudności. W takich przypadkach obowiązuje następująca zasada: natychmiast się zatrzymaj, idź do cienia, wypij płyny i w nagłych wypadkach wezwij lekarza. Warto pamiętać, że zdrowie i dobre samopoczucie to podstawa bezpiecznej i efektywnej pracy za kierownicą.