Produkcja zwierzęca nie jest prowadzona równomiernie we wszystkich krajach i regionach UE, a gospodarstwa rolne specjalizują się najczęściej w hodowli jednego gatunku zwierząt lub też zajmują się konkretnym etapem produkcji. Ponadto w ostatnich latach można zaobserwować, że gospodarstw rolnych i ubojni jest coraz mniej, ale są one większe. W tej sytuacji rolnicy i producenci mięsa wykorzystują różnice kosztów pomiędzy państwami członkowskimi, aby ograniczyć koszty produkcji i uboju, zmaksymalizować dochody i zwiększyć korzyści skali. Te właśnie czynniki decydują o transporcie zwierząt, zwłaszcza w przypadku gdy koszt przewozu stanowi zaledwie niewielki odsetek detalicznej ceny mięsa.

Przewożenie żywych zwierząt na duże odległości może poważnie naruszyć ich dobrostan. Co więcej, unijne przepisy dotyczące transportu zwierząt nie są wdrażane w równym stopniu przez poszczególne państwa członkowskie i przedsiębiorstwa przewożące zwierzęta mogą wykorzystywać luki prawne wynikające z różnic między krajowymi systemami sankcjipowiedziała Eva Lindström, członkini Trybunału odpowiedzialna za przegląd.

Istnieje ryzyko, że przewoźnicy wybiorą dłuższą trasę, aby ominąć kraje, w których standardy unijne są ściśle egzekwowane, a sankcje – bardziej restrykcyjne. Również producenci mogą odnieść korzyści finansowe z nieprzestrzegania przepisów. Przykładowo mogą się zdecydować przewieźć zwierzęta niezdolne do podróży, gdyż państwa zasadniczo nie przewidują kar za taki transport.

Kontrolerzy podkreślili w przeglądzie, że można byłoby złagodzić negatywne konsekwencje transportu zwierząt dla ich dobrostanu, zmniejszając liczbę i długość podróży, a także poprawiając warunki, w jakich zwierzęta są przewożone. Nowe przepisy w obszarze transportu zwierząt mogą też być okazją do promowania zmian strukturalnych prowadzących do bardziej zrównoważonych dostaw żywności. Decydenci unijni mogliby rozważyć możliwość przypisania wartości pieniężnej cierpieniu zwierząt i uwzględnienia jej w kosztach transportu i cenach mięsa. Dane na temat transportu żywych zwierząt w UE są niespójne, a Komisja Europejska nie ma pełnego skonsolidowanego obrazu sytuacji. Można byłoby lepiej wykorzystać do tego celu nowoczesne narzędzia informatyczne i nowe technologie, na przykład utworzyć unijny system informatyczny do monitorowania wszystkich przewozów zwierząt, co pozwoliłoby uzyskać scentralizowane dane. Z kolei kamery i czujniki mogą posłużyć do obserwowania ruchów zwierząt i pomiaru ich dobrostanu.

W ostatnich latach obywatele Unii wykazują coraz większe zainteresowanie dobrostanem zwierząt. Organizacje pozarządowe zwracają uwagę na złe warunki, w jakich bywają one transportowane, a Parlament Europejski ustanowił specjalną komisję śledczą ds. ochrony zwierząt podczas transportu. Jeśli chodzi o prowadzoną przez UE wspólną politykę rolną, dobrostan zwierząt nie był do tej pory traktowany priorytetowo. Komisja Europejska zamierza przedstawić wniosek w sprawie zmiany prawodawstwa dotyczącego dobrostanu zwierząt do końca tego roku.

Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy