Josephs.ScotBorowiak Properties LtdToll House Properties Ltd

Duży, czerwony i z turbiną, czyli ciężarowa efemeryda sprzed 60 lat

Utworzona: 2024-07-06


Dokładnie 60 lat temu odbyła się pierwsza prezentacja zestawu ciężarowego marki Ford o nazwie "Big Red", w którym ciągnik spięty z dwoma naczepami był napędzany turbiną powietrzną. Ten ciekawy pojazd przypomniał kanał Gear Tech HD na YouTube.

Wystawa Światowa w Nowym Jorku w 1964 r. była wydarzeniem, które pozostawiło ślad w historii motoryzacji. To tam firma Ford Motor Company oficjalnie przedstawiła kultowego, jak miało się później okazać, Mustanga. Było to również miejsce pierwszej prezentacji ciągnika o nazwie "Big Red" napędzanego turbiną powietrzną, który był spięty z dwoma naczepami. Całość pojazdu została wykonana ze stali, podobnie jak wiele innych innowacyjnych projektów z tamtej epoki. Pomimo sceptycyzmu co do wdrożenia tej technologii napędowej w świecie ciężkiej motoryzacji (była wcześniej stosowana do napędu czołgów i łodzi), "Duży Czerwony" zrobił spore wrażenie na publiczności podczas tras pokazowych po Stanach Zjednoczonych.

Jednym z założeń ogólnej koncepcji, której twórcą był brytyjski inżynier Roy Lun, było osiągnięcie jak najlepszych właściwości aerodynamicznych. Kabina o wysokości prawie 4 m powstała z uwzględnieniem wyników testów w tunelu aerodynamicznym. Ponieważ wejście do kabiny znajdowało się wysoko, dostęp do wnętrza wymagał wspięcia się po drabince wysuwającej się automatycznie. Stanowisko kierowcy zapewniało panoramiczny widok do przodu i w dół. Do dyspozycji kierowcy było wiele udogodnień, w tym stół z lodówką, kuchenka elektryczna, ekspres do kawy oraz mała łazienka pozwalająca ograniczyć postoje po drodze. Miejsce dla drugiego kierowcy lub pasażera było wyposażone w odchylany fotel, stolik i mały telewizor, aby zapewnić możliwość odpoczynku i rozrywki podczas przerwy.

Dalsza część tekstu pod zdjęciem


Opracowana przez inżynierów Forda turbina powietrzna była w stanie wygenerować moc do 600 KM i moment obrotowy wynoszący 1300 Nm. Takie osiągi były w owym czasie niespotykane w segmencie pojazdów ciężarowych. Dzięki temu trójczłonowy zestaw "Big Red" o dmc ok. 80 ton, mierzący ok. 30 m długości, mógł się poruszać z maksymalną prędkością 112 km/h. Silnik był połączony z 5-biegową automatyczną przekładnią. Zbiornik paliwa o pojemności 1060 litrów zapewniał zasięg do 1000 km.

Amerykański konkurent, firma General Motors również pracowała nad podobnymi projektami. Jednym z nich był prototyp ciężarówki pod nazwą "Bison", charakteryzujący się znacznie mniejszą masą niż "Big Red" i bardziej aerodynamicznym nadwoziem. Pojazd był wyposażony w dwie turbiny powietrzne - jedną o mocy wynoszącej tylko 280 KM oraz drugą o mocy 720 KM, która włączała się w określonych sytuacjach, zapewniając łączny moment obrotowy o wartości 1185 Nm. Pomimo wyjątkowych cech i futurystycznej stylistyki, prace nad pojazdem zostały szybko zaniechane.

Dalsza część tekstu pod zdjęciem


Zaledwie 2 lata później, podczas Światowych Targów w Nowym Jorku, General Motors zaprezentował Chevroleta "Titan 3" z turbodoładowaniem, który był w pewnym sensie następcą "Bisona". Miał bardziej konwencjonalną konstrukcję, ale wyróżniał się aerodynamicznym nadwoziem, dużymi przednimi wlotami powietrza oraz panoramiczną przednią szybą. Wyposażony w turbinę o mocy 280 KM Titan 3 ważył tylko 35 ton, dzięki czemu zapewniał lepszą wydajność transportową w porównaniu z odpowiednikami z silnikiem Diesla. W roku 1968 zarząd GM podjął jednak decyzję o rezygnacji z rozwijania projektu, co wynikało ze zbyt wysokich kosztów produkcji w przeliczeniu na jednostkę pomimo podobnych osiągów i zużycia paliwa jak odpowiedniki z silnikiem Diesla.

Ford kontynuował swój projekt podczas udanej trasy pokazowej po Stanach Zjednoczonych, jednak w 1970 innowacyjnym aspiracjom firmy położyły kres nowo zatwierdzone krajowe przepisy dotyczące ochrony środowiska. W ich świetle turbina była rozwiązaniem problematycznym, ponieważ emitowała znaczną ilość dwutlenku azotu, szczególnie przy niskich prędkościach. Oryginalny egzemplarz ciągnika "Big Red" przetrwał jednak do dziś, chociaż jego obecny właściciel chce pozostać anonimowy. Wiadomo, że ciężarówka znajduje się w rejonie Long Beach w Kalifornii. Jej oryginalny silnik, już od chwili premiery mający problemy z niezawodnością, został wymieniony na inny o mocy 530 KM.


Źródło: YouTube
Fot.: screeny YouTube
Do ulubionych
FIRMOWY SPOTLIGHT
PST OST SPED SP. Z O.O.


NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

NASZE WYWIADY, OPINIE i RELACJE

Photo by Josh Hild from Pexels