Około 40% śmiertelnych wypadków drogowych w UE ma miejsce w kolizjach z udziałem co najmniej jednego młodego kierowcy samochodu lub jednośladowego pojazdu mechanicznego.
Te ogólne statystyki kryją ogromną dysproporcję pod względem płci. Z raportu wynika, że 81% wszystkich śmiertelnych wypadków drogowych wśród młodych ludzi w wieku 15-30 lat stanowią. Duże różnice ze względu na płeć jeżeli chodzi o śmiertelność na drogach utrzymują się nawet po uwzględnieniu faktu, że mężczyźni jeżdżą więcej niż kobiety.
Autorzy raportu twierdzą, że chociaż młodzi ludzie są sami w sobie grupą wysokiego ryzyka, większość z nich jeździ w sposób niebezpieczny nieumyślnie. Zagrożenia związane z zachowaniem kierowców w tym wieku wynikają z braku doświadczenia, niedojrzałości i stylu życia charakterystycznego dla ich wieku i płci. Dane pokazują, że im młodsza osoba zaczyna samotną jazdę bez ograniczeń, tym większe jest prawdopodobieństwo, że dojdzie do śmiertelnej kolizji, zwłaszcza jeśli kierowca ma mniej niż 18 lat.
Stopniowane prawa jazdy
Jak pokazują liczne badania, stosowanie systemów stopniowania prawa jazdy, prowadzi do zmniejszenia liczby kolizji. Takie systemy nakładają dodatkowe ograniczenia na młodszych kierowców w pierwszych latach prowadzenia pojazdu, umożliwiając im zdobycie doświadczenia przy jednoczesnym ograniczeniu pewnych sytuacji wysokiego ryzyka.Stopniowane prawa jazdy zwykle składają się z trzech części – etapu nauki, okresu próbnego i etapu prawa jazdy dla początkujących. Podejście to jest stosowane przede wszystkim w celu rozwiązania problemu braku doświadczenia młodych kierowców, ale jest też sposobem ograniczenia problemów dotyczących podejmowania ryzyka, które mogą wynikać z czynników związanych z wiekiem.
a) Faza przed uzyskaniem prawa jazdy
Na tym etapie kierowcy rozpoczynają proces nauki jazdy, który może obejmować zarówno szkolenie profesjonalne, jak i prywatną praktykę pod okiem rodziny i przyjaciół. Po przygotowaniu mogą przystąpić do testów.
W tym okresie mogą obowiązywać pewne warunki:
❎Minimalny lub określony czas wymagany zanim kursant będzie mógł przystąpić do testu praktycznego (np. 1 rok).
❎Minimalna liczba lekcji/godzin pod okiem wykwalifikowanego instruktora.
❎Minimalna liczba godzin praktyki (z doświadczonym kierowcą, np. instruktorem/członkiem rodziny/znajomym).
❎Praktyka jazdy w określonych warunkach (np. nocą, na mokrych drogach, na obszarach miejskich, na autostradzie).
W tym okresie kursanci mogą być zachęcani lub zobowiązany do prowadzenia ewidencji godzin szkolenia w dziennikach jazd
b) Okres próbny
Po zdaniu wymaganych testów dozwolona jest samodzielna jazda. Przez określony okres mogą obowiązywać pewne ograniczenia:
❎Zakaz jazdy w godzinach nocnych (np. między 21:00 a 6:00).
❎Zakaz prowadzenia pojazdów z więcej niż jednym pasażerem w tym samym wieku (np. między 15 a 24 rokiem życia).
ograniczenia dotyczące maksymalnej prędkości, z jaką mogą się poruszać
❎Zmniejszony lub zerowy limit stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu (zwykle dopuszczalna jest wartość 0,2 g/l mg)
❎Bardziej rygorystyczny system punktów karnych.
Im więcej ograniczeń, tym większa skuteczność systemu, ponieważ jego celem jest maksymalne ograniczenie sytuacji, w których występuje ryzyko kolizji. Dopuszczalne są wyjątki, aby zapewnić młodym ludziom możliwość podjęcia pracy lub nauki
c) Etap pełnego prawa jazdy
Po zakończeniu okresu próbnego kierowca może prowadzić bez ograniczeń. Na tym etapie mogą zostać zachowane niektóre ograniczenia tymczasowe, takie jak niższy limit stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu przez pierwszy rok lub dwa lata oraz bardziej rygorystyczny system punktów karnych.
Zerowe limity alkoholu i narkotyków
Młodzi ludzie, zwłaszcza mężczyźni, są również nadreprezentowani w śmiertelnych wypadkach drogowych spowodowanych przez jazdą pod wpływem alkoholu i narkotyków. Egzekwowanie i zaostrzanie prawnych limitów stężenia alkoholu we krwi oraz bardziej skuteczna pomoc dla osób żyjących z wykrytymi problemami z alkoholem i narkotykami mogą zatem pomóc w zapobieganiu tym zgonom.Komisja Europejska dokonuje obecnie przeglądu przepisów dotyczących praw jazdy, a zaktualizowany wniosek prawny ma zostać złożony w ciągu najbliższych 18 miesięcy. ETSC wzywa również Komisję Europejską do zalecenia zerowego limitu alkoholu dla kierowców, co ma szczególne znaczenie w przypadku młodszych kierowców. Jeśli chodzi o prowadzenie pojazdów pod wpływem narkotyków, ETSC chciałaby również wprowadzenia ogólnoeuropejskiego zerowej tolerancji dla nielegalnych środków psychoaktywnych.
