Model ma zastosowanie do importu ze wszystkich krajów do Wielkiej Brytanii i po raz pierwszy wdroży nowe podejście dla wszystkich partnerów handlowych, w tym tych z Unii Europejskiej. Projekt został opublikowany w wersji roboczej, aby dać szansę na wyrażenie opinii wszystkim zainteresowanym i wprowadzenie ewentualnych zmian w ostatecznej wersji dokumentu. Model operacyjny Border Target zakłada nowe podejście do kontroli bezpieczeństwa (w odniesieniu do wszystkich towarów importowanych) oraz kontroli sanitarnych i fitosanitarnych na granicy. Zasadnicze zmiany polegają na uproszczeniu i cyfryzacji procedur kontrolnych dzięki uruchomieniu nowego portalu cyfrowego (Single Trade Window).

Dotychczasowe podejście do kontroli granicznych polegało na minimalizacji obciążeń dla firm i utrzymywaniu bezpieczeństwa granic przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z międzynarodowymi standardami. Nowy model ma na celu:

● zmniejszenie ilości informacji, jakie należy przekazywać podczas kontroli z obecnych 37 pól do 24 pól obowiązkowych. Wypełnianie pozostałych 13 pól będzie dobrowolne;
● ułatwienie przesyłania danych dotyczących bezpieczeństwa i ochrony za pośrednictwem w sposób cyfrowy;
● poprawę wykorzystania danych przez rząd Zjednoczonego Królestwa w celu wyeliminowania wielokrotnego przekazywania tych samych informacji (np. poprzez umożliwienie korzystania z tranzytowych dokumentów towarzyszących/bezpieczeństwo zamiast oddzielnych deklaracji dotyczących bezpieczeństwa i ochrony oraz deklaracji tranzytowych).
● eliminację wymogów dotyczących bezpieczeństwa i ochrony dla następujących kategorii ruchu: niektórych towarów wychodzące z wolnego portu, tranzytu wychodzącego i ryb złowionych na wodach Wielkiej Brytanii wyładowywanych w portach poza Wielką Brytanią.

W przypadku kontroli sanitarnych i fitosanitarnych podejście w ramach nowego modelu będzie obejmowało następujące trzy kluczowe elementy:

● podejście oparte na ocenie ryzyka globalnego: żywe zwierzęta, materiał biologiczny, produkty pochodzenia zwierzęcego, produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, rośliny i produkty roślinne zostaną sklasyfikowane jako produkty wysokiego, średniego lub niskiego ryzyka; kontrole będą dostosowane w zależności od poziomu ryzyka wynikającego z kategorii towaru i kraju pochodzenia;
● uproszczone i cyfrowe świadectwa zdrowia: cyfrowe świadectwa fitosanitarne będą stopniowo wprowadzane od 2023 r. w zależności od gotowości partnerów handlowych. Wiosną br. zostanie wprowadzone uproszczone wywozowe świadectwo zdrowia dla produktów pochodzenia zwierzęcego, a w przyszłym roku pełne cyfrowe wywozowe świadectwo zdrowia;
● programy pilotażowe, w ramach których upoważnieni importerzy roślin, produktów roślinnych i niektórych produktów pochodzenia zwierzęcego będą mogli kwalifikować się do uproszczonych kontroli. Aby się zakwalifikować, firmy będą musiały przedstawić wzmocnione gwarancje i dowody, że spełniają wymogi i standardy regulacyjne.

Podstawą modelu jest nowy portal cyfrowy dla eksporterów i importerów, który umożliwi im składanie danych wymaganych do prowadzenia działalności handlowej i ubiegania się o licencje i zezwolenia w ramach programów zaufanych handlowców.

Harmonogram realizacji

Wdrażanie nowego modelu granicznych kontroli bezpieczeństwa będzie realizowane w trzech etapach:

● 31 października 2023 r.– wprowadzenie świadectwa zdrowia przy imporcie z UE produktów zwierzęcych, roślin, produktów roślinnych średniego ryzyka oraz żywności i pasz wysokiego ryzyka niepochodzących od zwierząt.
● 31 stycznia 2024 r. – wprowadzenie kontroli tożsamości i kontroli dokumentacji na podstawie ryzyka w przypadku produktów zwierzęcych, roślin, produktów roślinnych średniego ryzyka oraz żywności i pasz wysokiego ryzyka niepochodzących od zwierząt z UE. W tym momencie import towarów sanitarnych i fitosanitarnych z pozostałych krajów świata zacznie być realizowany przy użyciu docelowego modelu operacyjnego. Kontrole roślin/produktów roślinnych wysokiego ryzyka z UE zostaną przeniesione z miejsca przeznaczenia do granicznych punktów kontroli.
● 31 października 2024 r. – zaczną obowiązywać deklaracje dotyczące bezpieczeństwa i ochrony importu do UE. Oprócz tego ograniczony zostanie zakres wymaganych informacji poprzez uruchomienie portalu cyfrowego, dzięki czemu wyeliminowane powielanie tych samych informacji składanych w różnych deklaracjach poprzedzających import towarów.

Po okresie konsultacji zostanie przedstawiona ostateczna wersja i szczegółowe informacje na temat Docelowego Modelu Operacyjnego. Nie mniej jednak firmy powinny już teraz współpracować ze swoimi łańcuchami dostaw, aby przygotować się na tę zmianę.

Pełen tekst projektu 📃

Źródło: rząd brytyjski