Jakie zasady doręczeń obowiązują w zwykłych postępowaniach cywilnych, a jakie w sprawach toczących się w całości przed e-Sądem, czyli w elektronicznym postępowaniu upominawczym?

Zasady dokonywania doręczeń w postępowaniu cywilnym

Jak wynika z treści art. 131 § 1 k.p.c., sąd dokonuje doręczeń odpowiednio przez:
● operatora pocztowego,
● osoby zatrudnione w sądzie,
● sądową służbę doręczeniową,
● komornika
W określonych w ustawie przypadkach, na co wskazuje § 11, doręczenia mogą odbywać się także przez Policję lub Żandarmerię Wojskową. Pisma i orzeczenia powinno doręczać się w odpisach.>/b> Dozwolona jest również forma dokumentu uzyskanego z systemu teleinformatycznego, o ile ma on cechy umożliwiające weryfikację istnienia i treści pisma lub orzeczenia w tym systemie.

Podstawowe miejsca dokonywania doręczeń – przepisy

Przepisy wskazują na trzy podstawowe miejsca dokonywania doręczeń. Należy dokonywać ich w mieszkaniu adresata, w jego miejscu pracy lub tam, gdzie się go zastanie. Na wniosek strony doręczenie może być dokonane również na wskazany przez nią adres skrytki pocztowej.

W przypadku niezastania adresata w domu doręczający może przekazać pismo sądowe innemu dorosłemu domownikowi lub administracji domu, dozorcy, sołtysowi – pod warunkiem, że osoby te podjęły się oddania mu pisma i nie są jego przeciwnikami w sprawie.

Obowiązkowe zawiadamianie sądu o zmianie zamieszkania

Z tego też względu strony i ich przedstawiciele mają obowiązek zawiadamiania sądu o każdej zmianie swojego miejsca zamieszkania. Jeżeli strony dopuściły się w tym zakresie zaniedbań, pismo sądowe pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. Nie dotyczy to doręczeń skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Każde doręczenie musi zostać potwierdzone pisemnie przez odbiorcę albo za pośrednictwem systemu teleinformatycznego operatora pocztowego, albo dokumentem uzyskanym z systemu teleinformatycznego. W przypadku potwierdzenia pisemnego odbiorca potwierdza odbiór i jego datę własnoręcznym podpisem.

Doręczenia pism osobom fizycznym

Jeżeli stroną postępowania jest osoba fizyczna, doręczenia dokonuje się jej osobiście, a gdy nie ma ona zdolności procesowej – jej przedstawicielowi ustawowemu.

Doręczenia pism osobom prawnym

Pisma procesowe lub orzeczenia dla osoby prawnej, jak również dla organizacji, która nie ma osobowości prawnej, doręcza się natomiast organowi uprawnionemu do reprezentowania ich przed sądem lub do rąk pracownika upoważnionego do odbioru pism.

Doręczenia pism przedsiębiorcom wpisanym do CEIDG i w rejestrze sądowym

Doręczenia pism przedsiębiorcy wpisanemu do CEIDG następują na adres do doręczeń wskazany w tej ewidencji, chyba że wybrał on inny adres do doręczeń. Tę samą zasadę stosuje się względem przedsiębiorców widniejących w rejestrze sądowym.

Doręczenia pism w dni wolne od pracy i w porze nocnej

Doręczanie pism w dni ustawowo uznane za wolne od pracy, jak również w porze nocnej jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach oraz po uzyskaniu stosownego zarządzenia prezesa sądu. Przez porę nocną należy rozumieć w tym miejscu godziny od 21:00 do 7:00.

Niemożność doręczenia pisma sądowego

Jeżeli doręczenia nie udało się dokonać w żaden z powyższych sposobów, pismo przesłane za pośrednictwem operatora pocztowego pozostawia się w placówce pocztowej tego operatora. W przypadku doręczeń dokonywanych w inny sposób pismo należy złożyć w urzędzie właściwej gminy.

Doręczający jest zobowiązany także do umieszczenia zawiadomienia o tym w drzwiach mieszkania adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej oraz wskazania, gdzie i kiedy pismo pozostawiono. W zawiadomieniu powinno znaleźć się ponadto pouczenie, że należy je odebrać w terminie siedmiu dni od dnia umieszczenia zawiadomienia. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu czynność zawiadomienia należy powtórzyć.

Doręczenie pisma za pośrednictwem komornika

Gdyby jednak pomimo powtórzenia zawiadomienia pozwany nadal nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma i nie zachodzą podstawy do zastosowania żadnego z przepisów szczególnych, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika.

Powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu takiego zobowiązania powinien złożyć w aktach potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika lub zwrócić pismo wraz ze wskazaniem aktualnego adresu pozwanego bądź dowodem, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie.

Odmowa przyjęcia doręczenia

Może zdarzyć się również, że adresat odmawia przyjęcia pisma. W takiej sytuacji doręczenie uważa się za dokonane, a doręczający zwraca pismo do sądu z adnotacją o odmowie jego przyjęcia

Doręczenia między pełnomocnikami profesjonalnymi

Doręczanie pism ma miejsce również pomiędzy podmiotami fachowymi. W toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej mogą doręczać sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism procesowych z załącznikami. W treści pisma procesowego wniesionego do sądu należy zamieścić oświadczenie o doręczeniu odpisu pisma drugiej stronie albo o jego nadaniu przesyłką poleconą. Przy jego braku pismo podlega zwrotowi bez wzywania do usunięcia tego braku.

Powyższych przepisów nie stosuje się jednak do m.in. wniesienia pozwu wzajemnego, apelacji, skargi kasacyjnej, zażalenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, czy sprzeciwu od windykacji należności. Doręczenie jednemu z pomocników profesjonalnych może nastąpić także przez wręczenie mu pisma bezpośrednio w sekretariacie sądu.

Doręczenia elektroniczne

Jeżeli adresat wniósł pismo za pośrednictwem systemu teleinformatycznego albo dokonał wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, sąd dokonuje doręczeń za pośrednictwem tego systemu (doręczenie elektroniczne). A zatem w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód, składając pozew za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, zgadza się na komunikację z e-Sądem wyłącznie za pośrednictwem swojego konta na portalu, czyli na doręczenia elektroniczne.

W przypadku doręczenia elektronicznego pismo uznaje się za doręczone w chwili wskazanej w elektronicznym potwierdzeniu odbioru korespondencji. Przy braku takiego potwierdzenia doręczenie elektroniczne uznaje się za skuteczne po upływie 14 dni od daty umieszczenia pisma w systemie teleinformatycznym.

Upomnienie nakazu zapłaty drogą elektroniczną

Wydany w elektronicznym postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty, jak również wszystkie inne postanowienia i zarządzenia, zostaną tym samym uznane za doręczone z chwilą zalogowania się przez użytkownika na koncie. Datą doręczenia jest data pierwszego zalogowania się adresata na koncie, po zamieszczeniu tam doręczanego pisma lub data po upływie 14-dniowego okresu, od chwili umieszczenia doręczanego pisma w systemie.

Adresat, który dokonał wyboru wnoszenia pism za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, może zrezygnować z elektronicznej formy doręczeń.

Więcej informacji ⏩

Źródło: Kancelaria Transportowa Legaltrans