Prezes UOKiK w wydanych w grudniu 2021 roku dwóch decyzjach potwierdził zmowę pomiędzy spółkami: DBK z Olsztyna, ESA Trucks Polska z Komornik, TB Truck & Trailer Serwis z Wolicy, Van Tilburg-Bastianen Groep z Bredy w Holandii, WTC z Długołęki i Wanicki z Mogilan.

Zawarte porozumienia zostały uznane za praktykę ograniczającą konkurencję na polskim rynku obrotu detalicznego ciężarówkami DAF. W wyniku niedozwolonych i sprzecznych z prawem działań nabywcy tych samochodów przez lata nie mieli swobody wyboru. Płacili również zawyżone ceny. Teraz mogą jednak ubiegać się o odszkodowanie.

Czego dotyczyły porozumienia zawarte między spółkami?

Porozumienia zawarte pomiędzy spółkami doprowadziły do podziału rynku sprzedaży ciężarówek DAF. Sprzedawcy ustalili obszary, na jakich każdy z nich będzie sprzedawał te samochody. Jednocześnie umówili się także, że zaprzestaną rywalizacji o nabywców w innych regionach kraju oraz, że będą wzajemnie informować się o przyjętych cenach. Dealerzy, poza ESA Trucks Polska, wymieniali się ponadto informacjami dotyczącymi ofert w składanych przetargach odnoszących się do samochodów ciężarowych.

Zgodnie z ustaleniami przedstawionymi przez UOKiK zmowa ta trwała około 7 lat, od roku 2011 do roku 2018. Z początku uczestniczyły w niej jedynie trzy podmioty: DBK, WTC oraz ESA Trucks Polska. Spółka TB Truck & Trailer Serwis po wydaniu zgody przez kontrolującą ją spółkę holenderską dołączyła do nich w roku 2016.

Porozumienia ograniczające swobodny wybór

Wszystkie działania, jakich dopuścili się sprzedawcy w ciągu tych lat były w pełni świadome i podejmowane w taki sposób, aby nie doprowadzić do konkurencji między sobą. Wskazują na to jednoznacznie dowody zebrane w trakcie postępowania, w tym prowadzona między firmami korespondencja elektroniczna. Potwierdza ona stały kontakt pomiędzy uczestnikami, a także regularną wymianę informacji oraz monitorowanie swoich zachowań pod kątem przestrzegania przyjętych ustaleń.

W wyniku zmowy nabywcy samochodów ciężarowych, którzy chcieli nabyć taki pojazd od jednego ze sprzedawców z innego terenu niż „przypisany” na podstawie ich porozumienia, nie mogli dokonać takiej transakcji. Firmy przedstawiały wtedy zawyżone oferty, co miało na celu skłonić nabywcę do zakupu samochodu od dealera ze swojego regionu.

Kary dla spółek i kadr zarządzających

Sankcje, które Prezes UOKiK nałożył na pozostające w porozumieniu spółki, wynoszą odpowiednio:

• DBK – 45 289 797,52 zł
• ESA Trucks Polska – 40 498 200,00 zł
• WTC – 24 310 342,89 zł
• TB Truck & Trailer Serwis – 5 946 417,83 zł
• Van Tilburg-Bastianen Groep – 2 077 404,20 zł

Możemy łatwo zauważyć, że kary dla ostatnich dwóch podmiotów są o wiele niższe. Spółki te skorzystały z programu łagodzenia kar (leniency), a także możliwości dobrowolnego poddania się karze, dlatego sankcje wobec nich zostały obniżone o odpowiednio 50% i 10%. Całkowite zwolnienie z kary nie było w ogóle brane pod uwagę, ponieważ w momencie złożenia wniosku zebrano już odpowiednią ilość dowodów do wszczęcia postępowania antymonopolowego w związku z zarzutem naruszenia reguł konkurencji.

Kary nałożono także na kadry zarządzające, które – jak wykazało postępowanie – również brały aktywny udział w porozumieniu ograniczającym konkurencję. Ich działania polegały na m.in. pilnowaniu i kontrolowaniu swoich handlowców pod groźbą zwolnienia z pracy.

Łączna wysokość nałożonych na ośmiu menadżerów kar to około 1,7 mln złotych. O 50% obniżono wysokość sankcji dla kadr zarządzających spółkami TB Truck & Trailer Serwis i Van Tilburg-Bastianen Groep (wniosek leniency). Dodatkowe obniżenie o kolejne 10% przyznano także przedstawicielowi TB Truck & Trailer Serwis, który dobrowolnie poddał się karze.

Druga decyzja UOKiK w sprawie zmowy DBK, WTC i Wanicki

Prezes UOKiK w grudniu minionego roku wydał również drugą decyzję, tym razem dotyczącą spółek: DBK z Olsztyna, WTC z Długołęki oraz Wanicki z Mogilan. Podobnie jak pierwsza, odnosi się ona do sprzecznych z prawem ustaleń zawartych pomiędzy sprzedawcami ciężarówek DAF. Zawarli oni między sobą porozumienie dotyczące sposobu startowania w przetargach publicznych. Każdy z uczestników miał uczestniczyć w przetargach jedynie na określonym terenie oraz nie składać ofert na obszarze, który na podstawie ustaleń został przydzielony innemu dealerowi.
Wysokości nałożonych kar prezentują się następująco:

• DBK – 1 293 994,21 zł
• WTC – 709 070,06 zł
• Firma Wanicki – 652 766,02 zł

W ostatnim przypadku sankcja została obniżona o 10%, ponieważ firma dobrowolnie poddała się karze.

Możliwość ubiegania się o odszkodowanie przez pokrzywdzonych z Kancelarią Radcy Prawnego Pawła Lewandowskiego.

Każda osoba (fizyczna lub prawna), która poniosła szkodę w związku z porozumieniem ograniczającym prawa konkurencji, może ubiegać się o odszkodowanie przed sądem na podstawie ustawy z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji. Nie ma tu znaczenia, czy zostali Państwo poszkodowani pośrednio, czy bezpośrednio oraz, czy pozostawali w bezpośredniej lub pośredniej relacji gospodarczej ze sprawcą.

W związku ze skalą naruszeń, specjaliści ds. prawa transportowego z Kancelarii Radcy Prawnego Pawła Lewandowskiego oferują Państwu profesjonalną pomoc prawną w dochodzeniu należnych roszczeń. Od wielu lat nasza działalność koncentruje się w szczególnej mierze na obsłudze przedsiębiorstw transportowych, dlatego też jesteśmy w stanie zagwarantować naszym Klientom najlepsze rozwiązania prawne. W omawianej sprawie do naszych obowiązków należeć będzie reprezentacja przed sądami, a także pełne wsparcie przy dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych. Powierzając te czynności w ręce specjalistów, nie muszą Państwo zagłębiać się w zawiłe przepisy i procedury. Współpraca z kancelarią to gwarancja bezpieczeństwa prawnego, a także sprawnego i nieobarczonego nadmiernym stresem odzyskania swoich należności. Wszystkich, którzy chcieliby uzyskać nasze wsparcie w tej sprawie, serdecznie zapraszamy do kontaktu.

Kancelaria Radcy Prawnego Pawła Lewandowskiego